Πέμπτη, Ιουλίου 31, 2008

Πέντε «Κρουθιανές» ιστορίες!

Ο χορός, η παράδοση και τα ανθρωπομορφικά στοιχεία του χωριού...
Πρώτη ιστορία:
Ήταν η γιορτή του «Κλείδωνα» τον Ιούνιο του 1972. Προσκεκλημένη, από την Περιηγητική Λέσχη Αγίου Νικολάου και του προέδρου της Στρατή Κουρουπάκη, ήλθε στον Κρούστα η γνωστή σε όλη την Ελλάδα ερευνήτρια των γνήσιων Ελληνικών χορών, Δώρα Στράτου. Σκοπός της επίσκεψής της στον Κρούστα ήταν να μελετήσει τους τοπικούς παραδοσιακούς χορούς. Η Δώρα Στράτου έχει μελετήσει και καταγράψει τους Ελληνικούς χορούς από όλα τα μέρη της Ελλάδας. Στο Θέατρό της, που βρίσκεται απέναντι από την Ακρόπολη, δίνονται καθημερινές παραστάσεις με επιλεγμένους χορούς που παρουσιάζουν καταπληκτικοί χορευτές, ντυμένοι με τις αυθεντικές στολές και χορεύοντας με τον ίδιο τρόπο που εκατοντάδες χρόνια τώρα χόρευαν και οι πρόγονοί μας. Πριν από πολλά χρόνια είχα παρακολουθήσει μια τέτοια παράσταση και ομολογώ ότι το θέαμα ήταν κάτι παραπάνω από εντυπωσιακό. Ήλθε, λοιπόν, η Δώρα Στράτου στον Κρούστα, παρουσιάστηκαν οι τοπικοί καλλιτέχνες και έπαιξαν τους Κρητικούς σκοπούς τους, ήλθε η ώρα του χορού και εκεί είχαμε την έκπληξη! Βρέθηκαν τρεις χοροί που δεν υπήρχαν αλλού, παρά μόνο στον Κρούστα! Οι χοροί αυτοί ήταν, ο «Ζερβόδεξος», ο «Αγκαλιαστός» και ο «Βουργάρης». Οι χοροί αυτοί καταγραφήκαν και αργότερα παρουσιάστηκαν στην Αθήνα στο Θέατρο της «Δώρας Στράτου» με πολύ μεγάλη επιτυχία. Την εποχή αυτή είχε πάει στην Αθήνα, από την Κρούστα, και ο Λυραρογιάννης, ο οποίος συμμετείχε με τη λύρα του στις παραστάσεις…

Δεύτερη Ιστορία
Ήταν καλοκαίρι του 1973. Τον Κρούστα επισκέφθηκε η γνωστή σε όλη την Ελλάδα η Δόμνα Σαμίου η οποία σε όλη της τη ζωή ασχολήθηκε την έρευνα και την καταγραφή της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής. Στον Κρούστα η Δόμνα Σαμίου κατέγραφε πολλούς τοπικούς σκοπούς και τα λαογραφικά στοιχεία της περιοχής. Σύμφωνα με όσα ενθυμούνται οι παλιότεροι έφυγε εντυπωσιασμένη από όσα είδε και άκουσε…

Τρίτη Ιστορία
Ήταν καλοκαίρι του 1974. Στην Κρήτη βρέθηκε ο Διευθυντής του Μουσείου Βερολίνου, Γερμανός καθηγητής Γκρούμαχ. Ο καθηγητής γύριζε όλη τη Κρήτη και φωτογράφιζε τους κατοίκους των χωριών καθώς έψαχνε να βρει στοιχεία ανθρωπομορφικά που να μοιάζουν περισσότερο με αυτά των Μινωιτών. Ήλθε και στον Κρούστα και εκεί διαπίστωσε ότι τα χαρακτηριστικά των Κρουθιανών είναι πολύ κοντά με τα χαρακτηριστικά των Μινωιτών, περισσότερο από τα οποιοδήποτε άλλο μέρος της Κρήτης! Δυστυχώς οι έρευνες του Γερμανού καθηγητού δεν ολοκληρώθηκαν γιατί πέθανε την επόμενη χρονιά. Τις ημέρες που βρισκόταν στη περιοχή μας είχε ιδιαίτερα φιλικές σχέσεις με το γιατρό Γιάννη Ζωγραφάκη και το Στρατή Κουρουπάκη. Για το καθηγητή μου μίλησε επίσης και ο παλιός έμπορας τη πόλης μας Κώστας Μαρκάκης.

Τέταρτη Ιστορία
Πριν από πολλά χρόνια είχε έλθει στον Κρούστα ένας πολύ γνωστός υφαντουργός. Επισκέφθηκε τον Κρούστα και είδε τις γυναίκες να απλώνουν τα πολύχρωμα ρούχα και τα χαλιά τους. Εντυπωσιάστηκε με το ταίριασμα των χρωμάτων και είπε χαρακτηριστικά «Αν έβαζα τρεις δικούς μου μηχανικούς να ταιριάζουν τόσο ωραία τα χρώματα, δεν νομίζω ότι θα έκαναν καλύτερη δουλειά!»

Πέμπτη Ιστορία
Έχω επισκεφθεί τον Κρούστα παρά πολλές φορές. Έχω παρατηρήσει, χωρίς να είμαι ειδικός, τον τρόπο που μιλάνε –ιδίως οι μεγαλύτεροι- καθώς και τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους. Σαν ένα «παιχνίδι», προσπαθώ να μαντέψω, από την ομιλία και από το πρόσωπο, τους ανθρώπους που κατάγονται από τον Κρούστα. Πριν μερικά χρόνια είχε έλθει στο μαγαζί μου μια κυρία, πολύ καλοντυμένη, είχε το στυλ που λέμε… Αθηναία, δηλαδή η εμφάνισή της δεν έδειχνε, με κανένα τρόπο, ότι ήταν Κρητικιά! Μου ζήτησε κάποια πράγματα που ήθελε να αγοράσει. Ο τρόπος που μιλούσε και τα χαρακτηριστικά του προσώπου της με έβαλαν σε σκέψεις. Έκανα κάποιες «διερευνητικές» ερωτήσεις για να μάθω αν μένει στην Κρήτη και μου απάντησε ότι μένει στην Αθήνα εδώ και πολλά χρόνια. Η ερώτηση όμως που ήθελα να κάνω ήταν, «Είναι η καταγωγή σας από την Κρούστα;» Πολύ διστακτικά –για να μην την προσβάλω- έκανα την ερώτηση και η απάντηση της με ικανοποίησε γιατί πράγματι από εκεί ήταν η καταγωγή της! Φυσικά εγώ ευχαριστήθηκα γιατί οι παρατηρήσεις μου βγήκαν σωστές. Αυτά τα στοιχεία είχα να καταθέσω και ευχαριστώ πολύ τον Στρατή Κουρουπάκη και τον Κώστα Μαρκάκη για τις ιστορίες που μου διηγήθηκαν.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ

Τετάρτη, Ιουλίου 30, 2008

Αριστουργήματα του Ρωσικού Μπαλέτου στο ξενοδοχείο Ελούντα Beach

Τυχεροί ήταν όσοι βρέθηκαν το βράδυ της Δευτέρας στο αμφιθέατρο Oloundion του ξενοδοχείου Elounda Beach. Για πρώτη φορά στη περιοχή μας, είχαμε τη ευκαιρία να παρακολουθήσουμε υψηλού επιπέδου χορεύτριες (Πρίμα Μπαλαρίνες) και βραβευμένους σολίστες από το Κρατικό Ακαδημαϊκό Θέατρο του Κλασικού Μπαλέτου της Μόσχας. Τους χορευτές συνόδευσε η δεκαμελής ορχήστρα «Βίος» με Έλληνες και Ρώσους μουσικούς. Η ορχήστρα αυτή πήρε το 1ο βραβείο στο Διεθνή Διαγωνισμό Ορχηστικής Τέχνης που έγινε στη Μόσχα τον Σεπτέμβριο του 2007. Το πρόγραμμα περιλάμβανε αποσπάσματα από γνωστά έργα, όπως τη «Λίμνη των Κύκνων», το «Καρυοθραύστη», τη «Κάρμεν» και άλλα γνωστά μπαλέτα του 19ου και του 20ου αιώνα σε κλασική χορογραφία καθώς και έργα μεγάλων μουσικών (Βιβάλντι, Σοπέν, Τσαϊκόφσκι και άλλων)

Η δεκαμελής ορχήστρα ενθουσίασε τους θεατές που κατέκλισαν το πολύ ωραίο ανοικτό αμφιθέατρο του ξενοδοχείου. Απολαύσαμε «κλασσική μουσική» υψηλού επιπέδου από μια τέλεια συγχρονισμένη ορχήστρα υπό την διεύθυνση του Μαέστρου και γνωστού σολίστ του βιολιού Αλέξανδρου Χαλάψη, ο οποίος έκαμε τις ειδικές ενορχηστρώσεις και τη προσαρμογή για την Ορχήστρα Δωματίου. Όσον αφορά τους χορευτές, είδαμε την τελεία αρμονία και τις τελείες κινήσεις των Ρώσων καλλιτεχνών, μιας χώρας με τεράστια πολιτιστική παράδοση στο μπαλέτο. Θεωρώ πολύ τυχερούς τους θεατές που παρακολούθησαν την εκδήλωση, γιατί σε μια επαρχιακή πόλη είναι πολύ δύσκολο να παρακολουθήσουμε παραστάσεις τέτοιου επιπέδου. Το κοινό ενθουσιάστηκε ιδιαιτέρα από την απόδοση του «Κλέφτικου Χορού» του Νίκου Σκαλκότα και χειροκρότησε θερμά την απόδοση δυο κομματιών από το περίφημο έργο «Αλέξης Ζορμπάς» του Μίκη Θεοδωράκη.

Η εκδήλωση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2007 σε 11 θέατρα της Ελλάδας και είχε μεγάλη επιτυχία και θερμή ανταπόκριση από το κοινό, το οποίο εκτίμησε ιδιαίτερα το υψηλό επίπεδο των Ρώσων καλλιτεχνών, άξιων εκπροσώπων μιας χώρας με τεράστια πολιτιστική παράδοση. Η εκδήλωση στην Ελούντα «Gala των αστέρων του μπαλέτου της Μόσχας» ήταν αφιερωμένη στην επέτειο των 180 χρόνων από την ίδρυση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Ελλάδας και της Ρωσίας. Παραστάσεις θα γίνουν και στους άλλους νομούς της Κρήτης. Ευχή όλων είναι να γίνουν και άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις κλασικού μπαλέτου στη περιοχή μας. Η διεύθυνση του ξενοδοχείου Elounda Beach, παρ’ ότι ενημερώθηκε τη τελευταία στιγμή για την συναυλία, διοργάνωσε άριστα την παράσταση. Στο τέλος της εκδήλωσης προσφέρθηκε ένα ποτό στους θεατές.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ

Τρίτη, Ιουλίου 29, 2008

«Γαία 2008»: Πανελλήνια κατασκήνωση «Μεγάλων Οδηγών» στα Λακώνια!

Ξεκίνησε, από το Σάββατο, στον προαύλιο χώρο του παλιού Δημοτικού Σχολείου των Λακωνίων, η δεκαήμερη πανελλήνια κατασκήνωση των Οδηγών. Στη φετινή κατασκήνωση συμμετέχουν παιδιά από 14 έως 17 ετών. Οι Οδηγοί αυτής της κατηγορίας αποτελούν τον «Κλάδο των Μεγάλων Οδηγών» (με το κόκκινο μαντήλι) και αποτελείται από Ομάδες, μέσα στις οποίες κορίτσια και αγόρια, γνωρίζουν και ζουν τις εμπειρίες που προσφέρει ο Οδηγισμός. Κάθε καλοκαίρι οι «Μεγάλοι Οδηγοί» οργανώνουν Κατασκηνώσεις μέσα από τις οποίες βιώνουν την εμπειρία της ομαδικής ζωής μέσα στο φυσικό περιβάλλον, γνωρίζουν το πολιτισμό των τοπικών κοινωνιών και κυρίως έχουν την ευκαιρία να προσφέρουν στην τοπική κοινωνία. Το φετινό καλοκαίρι, ο «Κλάδος Μεγάλων Οδηγών» ονόμασε την πανελλήνια κατασκηνωτική του δράση «ΓΑΙΑ 2008» με κεντρική ιδέα το Περιβάλλον και πιο συγκεκριμένα φέτος θα δώσουν ιδιαίτερη σημασία στο νερό, το έδαφος, τον αέρα, τη χλωρίδα, τη πανίδα και τον άνθρωπο. Οι εκδηλώσεις «ΓΑΙΑ 2008» φέτος γίνονται σε 8 διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας και μεταξύ αυτών και στα δικά μας Λακώνια (από τις 26 Ιουλίου έως τις 4 Αυγούστου). Στόχος της πανελλήνιας κατασκηνωτικής δράσης ΓΑΙΑ 2008 είναι να ευαισθητοποιηθούν οι «Μεγάλοι Οδηγοί» για τα προβλήματα του περιβάλλοντος και να καλέσουν τις τοπικές κοινωνίες να αντιληφθούν, να συνειδητοποιήσουν και να δραστηριοποιηθούν για την αντιμετώπιση των καταστροφικών συνεπειών της αντιοικολογικής συμπεριφοράς μας.

Στα πλαίσια των εκδηλώσεων τους, οι «Μεγάλοι Οδηγοί» έχουν προγραμματίσει εκδρομές στη περιοχή μας αλλά και στην υπόλοιπη Κρήτη (μεταξύ άλλων θα επισκεφθούν και το φαράγγι της Σαμαριάς) Με πολύ χαρά δέχτηκα τη πρόσκλησή τους να συνοδεύσω την ομάδα να περπατήσει, από το χώρο της κατασκήνωσης τους (Λακώνια) μέχρι την αρχαία Λατώ, από το παλιό καλντερίμι. Το πρωί της Κυριακής πήγα στο χώρο τους για να ξεκινήσουμε τη πορεία μας. 54 χαρούμενα παιδιά και 11 στελέχη έκαναν τις τελευταίες τους ετοιμασίες για τη πορεία μας. Στα Λακώνια έχουν έλθει Οδηγοί (κυρίως κορίτσια και λίγα αγόρια) από την Ηλιούπολη, τη Βούλα, το Ηράκλειο, το Καρέα, τη Νέα Σμύρνη, τον Υμηττό, τη Ρόδο, τη Σπάρτη και τον Άγιο Νικόλαο. Ο χώρος μπροστά στο Δημοτικό Σχολείο είναι άριστος για τέτοιου είδους εκδηλώσεις. Οι Οδηγοί είχαν στήσει τις σκηνές τους και είχαν οργανώσει άριστα το χώρο που θα ζούσαν τις επόμενες 10 ημέρες. Χαρούμενες φωνές παντού, μια νότα αισιοδοξίας…

Στο τοίχο του Σχολείου είναι αναρτημένο το ημερήσιο πρόγραμμα απ’ όπου διαβάζω: εγερτήριο στις 7.30, προσευχή στις 8 και το πρωινό στις 8.30 («νηστικό αρκούδι δεν χορεύει»), στις 10 το πρωί και στις 5 το απόγευμα γίνονται διάφορες δραστηριότητες, στις 2 το μεσημεριανό φαγητό, στις 9 το βραδινό, στις 10 η ψυχαγωγία και ύπνος στις 11. Ίσως κάποια παιδιά που διαβάσουν αυτό το πρόγραμμα να γελάσουν ειρωνικά (πολλά παιδιά ξεκινούν τη βραδινή διασκέδασή τους στις 11 το βράδυ!) Όμως, ας σκεφτούν ότι μέσα από αυτές τις εκδηλώσεις, τα παιδιά μαθαίνουν να ζουν ομαδικά και να αντιμετωπίζουν κάποιες δυσκολίες μακριά από τους γονείς τους. Αυτή η δεκαήμερη εμπειρία είναι πολύ σημαντική γιατί γίνεται στην πολύ κρίσιμη νεανική ηλικία.

Σε μιάμιση ώρα ήμασταν στην είσοδο της αρχαίας Λατώ. Τα παιδιά ξεκουράστηκαν για λίγο και μετά μπήκαν στον κυρίως αρχαιολογικό χώρο. Έγινε η σχετική ξενάγηση και μετά πήραν στο δρόμο της επιστροφής στα Λακώνια. Ήταν μια πολύ ευχάριστη και χρήσιμη ημέρα για όλους μας…
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ

Δευτέρα, Ιουλίου 28, 2008

Άνοιξε η οδός Επιμενίδου!

Σύντομα απαλλοτριώνονται τα 8 στρέμματα του ελαιώνα και δημιουργείται υπόγειο γκαράζ 600 θέσεων!

Μετά από εργασίες πολλών μηνών άνοιξε η οδός Επιμενίδου (ο Ιταλικός) Την Κυριακή έγινε η διαγράμμιση του οδοστρώματος και το μεσημέρι της Δευτέρας ο Δήμαρχος έκοψε τη κορδέλα αφήνοντας τα πρώτα αυτοκίνητα να περάσουν. Ο δρόμος είναι και πάλι διπλής κατεύθυνσης αλλά υπάρχουν σκέψεις, μετά την ολοκλήρωση της σχετικής κυκλοφοριακής μελέτης, να γίνει μονής κατεύθυνσης (μόνο άνοδος) Σημαντική βελτίωση της οδού Επιμενίδου θεωρείται η δημιουργία πεζοδρομίου και από τις δυο πλευρές για τη διάβαση των πεζών. Όσον αφορά τις θέσεις για παρκάρισμα, αυτές είναι περίπου 160.

Στην τελετή των εγκαινίων παρευρέθησαν οι αντιδήμαρχοι Αφροδίτη Βαρκαράκη, Σπύρος Μασσάρος και Μανώλης Αικατερινάκης, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Γιώργος Βάρδας καθώς και υπάλληλοι της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου με επικεφαλής το Βασίλη Κοζυράκη και το Γιάννη Στεφανάκη. Στη ομιλία του ο Δήμαρχος Δημήτρης Κουνενάκης είπε ότι «…ο δρόμος αυτός, μετά την επέκταση του σχεδίου της πόλης και την οικονομική ανάπτυξη, πήρε μεγάλο κυκλοφοριακό φόρτο και υπήρχαν προβλήματα όχι μόνο με τα αυτοκίνητα αλλά και με το κόσμο που περπατούσε, κυρίως αυτών που έρχονταν από το πρακτορείο των λεωφορείων. Υποβάλαμε σχετικό αίτημα στη Περιφέρεια και η τεχνική υπηρεσία του Δήμου, με βασικό υπεύθυνο το Γιάννη Στεφανάκη, έκανε τη μελέτη, βρέθηκε ο εργολάβος εγκαίρως και σχετικά σύντομα μας παραδίδει σήμερα το δρόμο. Πιστεύουμε ότι ο δρόμος αυτός θα είναι μια μεγάλη ανακούφιση για την πόλη μας, γιατί βελτιώνει και αναβαθμίζει το αστικό περιβάλλον και δίνει κυκλοφοριακές λύσεις. Προς το παρόν θα είναι διπλής κατεύθυνσης μέχρι να παραδοθεί η μελέτη που γίνεται και θα μας πει αν τελικά θα είναι μονής ή διπλής κατεύθυνσης» Στη συνέχεια ο Δήμαρχος ευχαρίστησε την τεχνική υπηρεσία του Δήμου, και ιδιαίτερα το Γιάννη Στεφανάκη ο οποίος επέβλεψε το έργο, την Περιφέρεια Κρήτης και τους κατοίκους της περιοχής για τη κατανόηση που έδειξαν τους τελευταίους μήνες κατά την εκτέλεση των εργασιών.

Ο προϊστάμενος των τεχνικών υπηρεσιών του Δήμου Βασίλης Κοζυράκης απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τους χώρους πάρκιγκ είπε ότι «… έχουν προβλεφθεί 160 θέσεις και ότι άμεσος είναι ο στόχος είναι, ο δρόμος να γίνει μονής κατεύθυνσης γιατί δέχεται πάρα πολλά αυτοκίνητα. Πρέπει να σταματήσει η αντίληψη ότι το μαγαζί μας πρέπει να έχει το δικό του ιδιωτικό χώρο για παρκάρισμα γιατί οι θέσεις είναι για όλους τους πολίτες και όχι μόνο για τα μαγαζιά. Ο δρόμος, σε σχέση με ότι ήταν, δεν έχει πολύ μεγάλες αλλαγές, δηλαδή δεν έγινε κάτι σημαντικό από κυκλοφοριακής πλευράς. Η βασική αλλαγή είναι η κατασκευή πεζοδρομίων και από τις δυο πλευρές ώστε να βοηθηθούν οι πεζοί»

Ο δρόμος δεν έχει ολοκληρωθεί αφού απομένει να μπουν ο φωτισμός και να φυτευτούν τα παρτέρια. Κλείνοντας τη τελετή, ο Δήμαρχος έκανε μια πολύ σημαντική ανακοίνωση «…εδώ που είμαστε, θα γίνει μια πολύ μεγάλη παρέμβαση η όποια θα αλλάξει συνολικά το κέντρο της πόλης. Ο χώρος δίπλα μας, που είναι 8 στρέμματα, έχει απαλλοτριωθεί, έχει καθοριστεί η τιμή του και είμαστε στη διαδικασία λήψης δανείου για την αγορά του. Σκοπεύουμε, εκτός των άλλων, να κάνουμε ένα υπόγειο χώρο πάρκιγκ για 600 αυτοκίνητα το οποίο μαζί με το δρόμο που σήμερα παραδίδουμε στο κοινό, θα αλλάξει την υποδομή ολόκληρης της πόλης. Αυτό που παραδίδουμε σήμερα είναι μόνο ένα κομμάτι της συνολικής παρέμβασης».

Στη συνέχεια ο Δήμαρχος έκοψε τη κορδέλα και περπάτησε μέχρι το Πρακτορείο των λεωφορείων. Να σημειώσουμε ότι κοντά στο Νοσοκομείο έχει δημιουργηθεί ένα μικρό πάρκιγκ 18 θέσεων καθώς και μια μεγάλη σκάλα που ενώνει την οδό Επιμενίδου με την οδό Δημοκρατίας. Κάτω από τη σκάλα φτιάχτηκε και μια αποθήκη για τις ανάγκες του Δήμου. Επίσης, στα πεζοδρόμια έχουν τοποθετηθεί ειδικά πλακάκια για τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Κλείνοντας θα ήθελα να κάνω μια παρατήρηση. Πολλά αυτοκίνητα, από την πρώτη κιόλας στιγμή, πάρκαραν πάνω στα πεζοδρόμια. Αυτή είναι μια κακή μας συνήθεια που, εκτός του ότι είναι παράνομο, δείχνει την έλλειψη σεβασμού στους συμπολίτες μας.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ

Κυριακή, Ιουλίου 27, 2008

Δακτύλιος...

Μια λέξη που «καίει» τις τελευταίες ημέρες! Από την ημέρα που ξεκίνησε ο δακτύλιος προσπαθώ να δω όσο πιο αντικειμενικά γίνεται την πραγματικότητα. Οι καταστηματάρχες διαμαρτύρονται γιατί οι δουλειές τους πάνε χειρότερα, όχι όλοι αλλά οι περισσότεροι. Αυτό, δυστυχώς, είναι γενικό και αφορά όλους τους επαγγελματίες και δραστηριοποιούνται είτε εντός είτε εκτός του δακτυλίου (προ ημερών στην Ελούντα -που δεν έχει δακτύλιο- μου έλεγαν ότι από τα μέσα του Ιουλίου έχει πέσει πολύ ο τσίρος τους) Ρώτησα και πολλούς κατοίκους της περιοχής (που δεν είναι καταστηματάρχες) και αυτοί είναι ευχαριστημένοι από το δακτύλιο. Δυο αρνητικά στοιχεία της νέας κατάστασης είναι α) το γεγονός είναι ότι οι κάτοικοι της πόλης μας δεν χρησιμοποιούν τα δωρεάν αστικά λεωφορεία και β) οι τουρίστες που έρχονται στη πόλη, δεν οδηγούνται στα πάρκιγκ με ένα ευδιάκριτο τρόπο και εάν τελικά βρούνε να παρκάρουν, μαύρα είναι τα σκοτάδια στους δρόμους μας μέχρι να φτάσουν στο κέντρο… Ο Δήμος σίγουρα θέλει το καλό της πόλης. Δυστυχώς όμως, όπως είναι η φετινή τουριστική κίνηση, όλα μας φταίνε… Μήπως τελικά έχει δίκιο αυτός που είπε ότι «…αν ο Τσουκάκης ήταν ο Δήμαρχος, θα είχε επιβάλει το δακτύλιο και ο Κουνενάκης θα φώναζε για τα δίκαια των καταστηματαρχών;»
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ

Σάββατο, Ιουλίου 26, 2008

Τα χωριά του Δήμου Αγίου Νικολάου (3)

Οι «Λίμνες» τα… περίχωρά της!
Συνεχίζω σήμερα με το τρίτο μέρος της αναφοράς μου στα χωριά του Δήμου μας. Στο πρώτο μέρος αναφέρθηκα στα χωριά Βρουχάς, Σκινιάς, Σέλλες, Λούμας και στο δεύτερο μέρος στα χωριά Κρούστας, Λακώνια, Ποτάμοι, Τάπες και Ζένια. Σήμερα σειρά έχουν οι Λίμνες και οι γύρω οικισμοί (ο συνολικός πληθυσμός τους το 1881 ήταν 204 άτομα)

Λίμνες
Το χωριό αναφέρεται σε όλες τις καταγραφές της Βενετσιάνικης περιόδου από το 1577 μέχρι το 1630 (το 1583 σαν Limnes με 587 κατοίκους και το 1671 σαν Limyez) Στην σωστή απογραφή του 1881 αναφέρεται σαν «Λίμναις» με 796 κατοίκους και ανήκε στο Δήμο του Χουμεριάκου. Το 1920 είναι έδρα αγροτικού δήμου με 915 κατοίκους. Σύμφωνα με εκκλησιαστικό βιβλίο που βρέθηκε στη Φουρνή, τα περισσότερα σπίτια του χωριού γκρεμίστηκαν κατά το μεγάλο σεισμό του 1856. Η αρχαιότερη αναφορά στο χωριό είναι σε έγγραφο του 1248 και σε τοιχογραφίες του 14ου και 15ου αιώνα στον Άγιο Ιωάννη τον Ευαγγελιστή. Όσον αφορά το όνομα, σύμφωνα με την κάποια παράδοση ο πρώτος –προφανώς Δωρικός- οικισμός βρίσκονται στη θέση Λιμνί στην κορφή του λόφου Μάχα που βρίσκεται πάνω από το χωριό. Πολύ πιθανόν όμως το όνομα να προέρχεται από τις μικρές λίμνες που δημιουργούνται τον χειμώνα στην επίπεδη περιοχή γύρω από το χωριό. Τα τελευταία χρόνια οι Λίμνες έχουν γνωρίσει μεγάλη ανάπτυξη. Σε αυτό βοήθησαν, η ανάδειξη κάποιων παλιών παραδοσιακών καταστημάτων, η αναστύλωση πολλών σπιτιών και, φυσικά, η δημιουργία πολλών ταβερνών...

Στην απογραφή του 1881, την Κοινότητα Λιμνών αποτελούσαν οι οικισμοί: Δράκος, Δύο Πρίνοι, Καλός Λάκκος, Αγία Πελαγία και Άγιος Ιωάννης (Λουσέστρο).
Δράκος: ο οικισμός από 1920 μέχρι το 1979 είχε περίπου 40 κατοίκους. Σήμερα δεν μένει κανείς. Ο Δράκος είναι ένα πολύ εντυπωσιακός οικισμός, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί με κάποια μορφή εναλλακτικού τουρισμού. Θα μπορούσε, με τη συμφωνία όλων των ιδιοκτητών, κάποιος φορέας να αναλάβει την συντήρηση και αξιοποίηση όλων των σπιτιών και τη δημιουργία μονάδας αγροτοτουρισμού. Στην περιοχή πιθανότατα υπάρχει και αρχαίος οικισμός, αλλά δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει ανασκαφές. Τολμώ να γράψω μια προσωπική εκτίμηση, ότι πιθανόν μεταξύ Δράκου και Δυο Πρίνοι να υπάρχει αρχαία πόλη (παλαιότερα είχαν βρεθεί αγγεία σε χωράφια)!
Δυο Πρίνοι: το 1920 έμεναν στον οικισμό 22 άτομα. Σήμερα δεν μένει κανείς, παρά μόνο κάποιοι περιστασιακά. Το όνομα μάλλον προέρχεται από δυο μεγάλους πρίνους που ήταν κοντά στο χωριό. Το Δράκο και τους Δύο Πρίνους συνδέει ένα πολύ καλό μονοπάτι το οποίο όμως πολύ σύντομα θα κλείσει τελείως, αν δεν καθαριστεί...
Καλός Λάκκος: το 1949 είχε 49 κατοίκους και πολύ σημαντική θεωρείται η αναφορά σαν Καλολάκκα σε επιγραφή του 110 π.χ. που καθόριζε τα σύνορα της αρχαίας πόλης Λατούς.
Αγία Πελαγία: το 1920 κατοικούσαν 82 άνθρωποι και το 1950 περίπου 100. Σήμερα μένουν ελάχιστοι. Το όνομα προέρχεται από την υπάρχουσα εκκλησία.
Άγιος Ιωάννης (Λουσέστρο): μέχρι το 1955 λεγόταν Λουσέστρο. Το 1920 έμεναν 69 κάτοικοι και το 1951, 112. Σήμερα μένουν κάποιοι περιστασιακά. Το όνομα Λουσέστρο πιθανόν να προέρχεται από Λατινική λέξη. Ένα γειτονικό ύψωμα ονομάζεται Λούτσι ή Λούτσης (lutsi= φωτεινό)
Να επαναλάβω ότι τα περισσότερα στοιχεία έχω πάρει από το βιβλίο του Μανώλη Παπαδογιάννη με τίτλο «Οικισμοί της Επαρχίας Μεραμπέλλου, απογραφόμενοι από το 1577 μέχρι και το 1991». Θα ακολουθήσουν και τα υπόλοιπα χωριά του Δήμου Αγίου Νικολάου
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ

Παρασκευή, Ιουλίου 25, 2008

Γαλάνη και Αρβανιτάκη: μια πολύ καλή συναυλία…

Ποια είναι η σωστή ένταση της Κρητικής μουσικής;
Η πολυαναμενόμενη συναυλία της Δήμητρας Γαλάνη και της Ελευθερίας Αρβανιτάκη ήταν όπως την περιμέναμε…
Το πολυπληθές ακροατήριο ενθουσιάστηκε και συμμετείχε ενεργά, τραγουδώντας μαζί με τις εκλεκτές τραγουδίστριες. Ίσως ήταν η πρώτη φορά που το Αγιονικολιώτικο ακροατήριο ήταν τόσο… «ζεστό». Τα περισσότερα τραγούδια ήταν γνωστά σε όλους μας, όμως αυτό που μου άρεσε ιδιαίτερα ήταν η συμμετοχή των νέων που ζούσαν έντονα κάθε τραγούδι, χορεύοντας και τραγουδώντας… Παλιά έλεγα ότι, εμείς εδώ στον Άγιο Νικόλαο, σε αντίθεση με άλλες πόλεις, δεν συμμετέχουμε ενεργά στις εκδηλώσεις και για παράδειγμα θα αναφέρω, τις παρελάσεις στις εθνικές εορτές (βλέπαμε τα παιδιά μας να παρελαύνουν και απλά… κοιτάζαμε), πηγαίναμε στο γήπεδο να παρακολουθήσουμε τον ΑΟΑΝ (και όλα ήταν ήσυχα και μόνο αν έκανε καμιά… -βάλτε εδώ τη γνωστή λέξη- ο διαιτητής, τότε παίρναμε μπροστά και φωνάζαμε), ακόμη και σε παραστάσεις στο ΡΕΞ ήμασταν παθητικοί θεατές. Με ευχαρίστηση βλέπω ότι τα πράγματα αλλάζουν. Προ ημερών στον Κολυμβητήριο (με τους αγώνες του πόλο) και τώρα με τη συναυλία, ο κόσμος ήταν ενθουσιώδης και η ατμόσφαιρα πολύ ζεστή. Οι τραγουδιστές και οι ηθοποιοί, μπορεί να έρχονται για τα λεφτά, αλλά αποδίδουν καλυτέρα με τη ζεστή ζωντανή παρουσία μας.

Η ένταση της μουσικής
Ακούγοντας τη συναυλία, με ευχαρίστησε ιδιαίτερα ο πολύ καλός ήχος
. Ο υπεύθυνος του ήχου μας έδινε τη σωστή ένταση ούτως ώστε να απολαύσουμε όσο γίνεται καλύτερα τη μουσική. Στο μυαλό μου έκανα κάποιες σκέψεις που έχουν να κάνουν με τον ήχο των καλλιτεχνών της Κρητικής μουσικής. Τις περισσότερες φορές ο ήχος είναι τόσο δυνατός που στο τέλος κουράζει. Όταν πάμε σε ένα Κρητικό πανηγύρι, θέλουμε να ακούσουμε τη μουσική, να χορέψουμε αλλά και να μιλήσουμε! Όμως είναι αδύνατον να γίνει οιοδήποτε συζήτηση. Τα ηχεία καλύπτουν τα πάντα. Προσωπικά αυτό με κουράζει και πολλές φορές έχω φύγει από εκδηλώσεις όπου πήγα για να διασκεδάσω. Πέρσι είχαμε κάνει στο Καθαρό τη Παγκρήτια Ορειβατική συνάντηση. Θέλαμε, σαν διοργανωτές, να φέρουμε και έναν τοπικό καλλιτέχνη να διασκεδάσει τους 200 ορειβάτες που είχαν έλθει από όλη τη Κρήτη. Ζητήσαμε λοιπόν από τον καλλιτέχνη μας, να παίξει τη μουσική σε χαμηλή ένταση χωρίς ενισχυτές και μεγάφωνα. Δεν του πολυάρεσε και μας είπε ότι θα βάλει τα μηχανήματά του σε πολύ χαμηλή ένταση, γιατί διαφορετικά δεν θα άκουγαν όλοι οι παρευρισκόμενοι και τελικά το δεχτήκαμε (έχω και μια απορία, τα παλιά χρόνια, που δεν υπήρχε ηλεκτρισμός, ο κόσμος δεν άκουγε τους μουσικούς;) Ξεκίνησε η ορχήστρα, σε χαμηλή ένταση και όλοι ήμασταν ευχαριστημένοι. Πολύ ευγενικά επαναφέρναμε την ένταση στο σωστό ύψος, όταν μερικές φορές… ξέφευγε. Το αποτέλεσμα ήταν μια πολύ ευχάριστη βραδιά που όλοι ευχαριστήθηκαν. Η λύρα είναι ένα τρίχορδο όργανο και όσο καλός και αν είναι ο καλλιτέχνης, δεν μπορεί να βγάλει τη ποικιλία των ήχων ενός μπουζουκιού η ενός βιολιού. Ο καλλιτέχνης πρέπει να παίζει στη σωστή ένταση για να έχουμε γλυκό ήχο. Ίσως μια λύση είναι η χρήση περισσοτέρων ηχητικών σε διάφορα σημεία του χώρου…
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ

Τετάρτη, Ιουλίου 23, 2008

Τα «Αρχεία» του Νομού Λασηθίου στη Νεάπολη

* Είναι ανάγκη να περισώσουμε τις γραπτές μαρτυρίες μας
* Έκθεση τοπικού τύπου από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα


Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους για το Νομό Λασηθίου στεγάζονται στη Νεάπολη στο κτίριο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης (πίσω από τα Δικαστήρια). Η υπηρεσία αυτή λειτουργεί στο νομό μας τα τελευταία δυο χρόνια και είναι, πανελλαδικά, η πιο πρόσφατη. Συνολικά στη χώρα μας υπάρχουν 59 υπηρεσίες αρχείων του Κράτους. Σκοπός των Αρχείων είναι η εποπτεία, η διάσωση, η συγκέντρωση, η συντήρηση, η καταγραφή, η μικροφωτογράφηση και η ταξινόμηση του αρχειακού υλικού της χώρας. Σύμφωνα με την προϊσταμένη της υπηρεσίας στη Νεάπολη Μαρία Σεργάκη «…τα ΑΡΧΕΙΑ, αποτελούν την κιβωτό της εθνικής μας μνήμης, αφού κύρια υποχρέωση τους αποτελεί η μέριμνα για τη προστασία και αξιοποίηση όλων των ιστορικών τεκμηρίων του Ελληνικού έθνους…». Το ταξινομημένο υλικό είναι ανοικτό στο κοινό και η πρόσβαση ελεύθερη σε όλους. Τα κρατικά αρχεία εξυπηρετούν τους ιστορικούς, τους ερευνητές αλλά και τους πολίτες που αναζητούν διάφορες πληροφορίες (σε θέματα προσωπικά, δικαστικά, συμβολαιογραφικά, σχολικά και πολλά άλλα)

Στο νομό μας, δυστυχώς, λόγω της καθυστέρησης στη λειτουργία των Αρχείων, πολύτιμο αρχειακό υλικό έχει καταστραφεί γιατί δεν υπήρχε ο σχετικός δημόσιος φορέας και η κατάλληλη υποδομή για την συντήρηση και την αξιοποίησή του. Τα τελευταία δυο χρονιά η Μαρία Σεργάκη, με πολύ αγάπη και ενθουσιασμό για το αντικείμενο που ασχολείται, προσπαθεί κάθε μέρα να μαζέψει ότι έχει απομείνει. Όπως μας λέγει χαρακτηριστικά «…οι πρώτες προσπάθειες υπήρχαν ικανοποιητικές και ελπιδοφόρες . Ο Νομός μας έχει μακραίωνα ιστορία και παράδοση και εκτός από τα αρχαιολογικά ευρήματα, υπάρχουν και οι γραπτές μαρτυρίες, τις οποίες έχουμε υποχρέωση να διασώσουμε. Ζητάμε την ευαισθητοποίηση όλων των συμπολιτών μας, οι οποίοι έχουν στη κατοχή τους οικογενειακά αρχεία ιστορικού περιεχομένου. Το υλικό αυτό μπορούν να μας το παραδώσουν για φύλαξη και να το πάρουν πίσω όποια ώρα θέλουν, δηλαδή διατηρούν την ιδιοκτησία και απλά η φύλαξη γίνεται εδώ ή ακόμα και να το διαθέσουν προσωρινά για αναπαραγωγή. Να τονίσουμε ότι τα προσωπικά στοιχεία δεν δημοσιοποιούνται. Την ίδια ευαισθησία ζητάμε και από τις διάφορες υπηρεσίες του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όσον αφορά την φύλαξη των παλαιών αρχείων τους. Αρχειακό υλικό που πολλές φορές εμείς θεωρούμε άχρηστο, για εμάς ίσως να έχει μεγάλη αξία. Στο νομό μας η πρώτη υπηρεσία που ανταποκρίθηκε στη πρόσκλησή μας, ήταν το Δημοτικό Σχολείο του Μύρτους, το οποίο, θέλοντας να αδειάσει τις ντουλάπες του για να βάλει… άλλα πράγματα, μας έδωσε ένα πλήρες πλούσιο αρχειακό υλικό, που παρόμοιό του πολλά άλλα σχολείο πέταξαν στα σκουπίδια…Μέχρι τώρα έχουμε μαζεύει 80 αρχεία διαφόρων υπηρεσιών και η προσπάθεια συνεχίζεται. Δυστυχώς αρχειακό υλικό της Νομαρχίας μας έχει χαθεί, ιδίως αυτό που αφορά την εποχή της Κρητικής Πολιτείας…»

ΓΑΚ: Η ακμή και η παράδοση του τοπικού τύπου του Νομού Λασηθίου
Τα Γενικά Αρχεία του κράτους (τμήμα Νομού Λασηθίου) θα παρουσιάσουν στη Νεάπολη έκθεση αφιερωμένη στην ακμή και την παράδοση του τοπικού τύπου του Νομού Λασηθίου, από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα. Είναι μια πολύ σημαντική έκθεση γιατί θα παρουσιαστούν στο κοινό, για πρώτη φορά, εφημερίδες, περιοδικά και άλλα σπάνια έντυπα, τα περισσότερα των οποίων τυπώθηκαν τις αρχές του περασμένου αιώνα. Η εκδήλωση θα γίνει στο κτίριο του Παλιού Γυμνασίου, ενός από τα ιστορικά κτίρια της Νεάπολης, που οικοδημήθηκε το 1870 από τον τότε δραστήριο και προοδευτικό (ρέκτη) Διοικητή Αδοσίδη Κωστή Πασά. Παράλληλα θα γίνει και αφιέρωμα με θέμα «ο τοπικός τύπος ως πηγή ιστορικής πληροφόρησης» Η έκθεση θα διαρκέσει από 10 έως 17 Αυγούστου.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ

Ένα ενδιαφέρον 48ωρο!

Παρασκευή απόγευμα: Τελικοί πόλο γυναικών
Πολλά και σημαντικά συνέβησαν το Σαββατοκύριακο στη πόλη μας. Όμως καλυτέρα, ας ξεκινήσουμε λίγες ώρες πιο πίσω, από το απόγευμα της Παρασκευής. Στο Κολυμβητήριο της πόλης μας ξεκίνησε το Final 6 (τελικοί) του Πανελλήνιου πρωταθλήματος υδατοσφαίρισης Β’ Εθνικής των γυναικών. Οι ομάδες των Πατρών, της Λάρισας, της Ιτέας, του Ηλυσιακού, του Πανσερραϊκού και φυσικά ο δικός Ναυτικός Όμιλος (ΝΟΑΝ) αγωνίστηκαν για την κατάκτηση μιας εκ των δυο πρώτων θέσεων που οδηγούν στην Α2 εθνική κατηγορία. Στο πρώτο ματς εναντίον της Πάτρας, μεγάλος ήταν ο ενθουσιασμός. Ο θεατές βοήθησαν με χειροκροτήματα και… καραμούζες τις μαχητικές αθλήτριές μας που νίκησαν την Πάτρα. Οι επόμενοι αγώνες του Σαββατοκύριακου ήταν συναρπαστικοί. Ο ΝΟΑΝ, με 3 νίκες και δυο ήττες, «ανέβηκε» στη μεγάλη Α2 Εθνική κατηγορία του πόλο (είχαμε τριπλή ισοβαθμία και ο ΝΟΑΝ προκρίθηκε λόγω καλύτερης διαφοράς τερμάτων) Τα κορίτσια μας είναι καταπληκτικά με μεγάλο ταλέντο και με τη φετινή πορεία τους έδειξαν ότι το μέλλον τους ανήκει. Άλλωστε η πόλη μας έχει μεγάλη παράδοση στα ναυτικά αθλήματα (κολύμβηση, πόλο και ιστιοπλοΐα)

Σάββατο πρωί: «Κρασί και Ψωμοτύρι», σεμινάρια για επαγγελματίες
Το πρωί του Σαββάτου ξεκίνησε η πολύ σημαντική εκδήλωση «Κρασί και ψωμοτύρι» που διοργάνωσε ο Δήμος Αγίου Νικολάου, σε συνεργασία με την Ελληνική Ακαδημία Γεύσης. Σκοπός της σημαντικής εκδήλωσης ήταν να ευαισθητοποιήσει το κοινό στην ποιότητα του τυριού, του ψωμιού και του κρασιού και «να υποκινήσει περισσότερους παραγωγούς να βαδίσουν το δρόμο της ποιοτικής αναζήτησης.» Στην ίδια εκδήλωση συμμετείχαν διάφοροι πολιτιστικοί σύλλογοι του Νομού μας, αλλά και ιδιώτες, σε παρασκευές με αλεύρι, τυρί, μέλι, λάδι και μυρωδικά (πιτάκια, νεράτες, καλιτσούνια, στρουφικτά, ανεβατά…). Πολύ ενδιαφέρουσες ήταν οι ομιλίες που έγιναν το πρωί του Σαββάτου. Θέμα τους ήταν το κρασί και οι ομιλητές απευθύνθηκαν στους επαγγελματίες των χώρου. Ακούσαμε για την «Αρμονία των Γεύσεων του Κρασιού», για τη σωστή «Διαχείριση του Κρασιού στο Εστιατόριο», για το σωστό τρόπο σερβιρίσματος του Κρασιού και πήραμε ένα μάθημα Γευσιγνωσίας. Οι ομιλητές με απλά και κατανοητά λόγια προσπάθησαν να δώσουν στους επαγγελματίες κάποια χρήσιμα στοιχεία που θα τους βοηθήσουν την προώθηση του καλού κρασιού. Σύμφωνα με τον ομιλητή Θόδωρο Καλαθάκη «…το να ξέρεις να πίνεις σημαίνει να ξέρεις να ζεις. Το κρασί με σύνεση και μέτρο είναι ποτό του οικογενειακού τραπεζιού και της συντροφιάς. Είναι το καλύτερο, ίσως «λιπαντικό» για τις τριβές των ανθρωπίνων σχέσεων, και προάγει την επικοινωνία. Σε αντίθεση με τη μοναξιά του σκληρού ποτού και αλκοολισμού, επιδρά ψυχολυτρωτικά με τον διαφορετικό τρόπο ζωής και την καλή υγεία και την απόλαυση. Η ψυχολυτρωτική επίδραση του κρασιού δεν είναι ίδια στον καθένα μας και δεν είναι δυνατό να μετρηθεί. Είναι εντούτοις βέβαιο ότι επιδρά ευεργετικά στην υγεία μαζί με την αύξηση της καλής χοληστερίνης, τα σαλικυλικά και τα φαινολικά παράγωγα»

Σάββατο απόγευμα: «Κρασί και Ψωμοτύρι», Επιμορφωτική Εσπερίδα
Το απόγευμα του Σαββάτου έγινε στη πλαζ του ΕΟΤ επιμορφωτική ημερίδα με θέμα «Κρασί, τυρί και παξιμάδι: Τρία διεθνή διαβατήρια της Κρήτης» Έγιναν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις και γευστική δοκιμή λευκών Κρητικών κρασιών με συνοδεία τυριού και παξιμαδιού. Λεπτομέρειας θα διαβάσετε σε άλλη στήλη της ΑΝΑΤΟΛΗΣ.

Σάββατο βράδυ: Έκθεση φωτογραφίας του παλιού Αι Νικόλα
Μια πολύ ενδιαφέρουσα και «νοσταλγική» έκθεση ξεκίνησε το Σάββατο στο Ξενοδοχείο Μίνως Beach. Πρόκειται για τις φωτογραφίες του Δημήτρη Παπαδήμoυ, που ήταν ο φωτογράφος του Ζυλ Ντασσέν στη ταινία «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται». Η έκθεση αυτή δεν περιλαμβάνει μόνο φωτογραφίες από τα γυρίσματα της ταινίας, αλλά και φωτογραφίες της πόλης και των κατοίκων του Αγίου Νικολάου και της Κριτσάς, καθώς και του ξενοδοχείου Minos Beach, που ο φωτογράφος τράβηξε τη δεκαετία του 1960. Οι φωτογραφίες προέρχονται από το Ελληνικό και Λαογραφικό Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) και η ανακάλυψή του έγινε τυχαία από τη συμπολίτισσα ερευνήτρια Μαρία Σωρού. Ενδιαφέρουσα η παρουσία του Κριτσώτη καθηγητή Δρ Γιώργου Αφορδακού, ο οποίος την περίοδο των γυρισμάτων εργάστηκε σας διερμηνέας του Ντασέν. Την εποχή αυτή η ΑΝΑΤΟΛΗ έγραφε «…η εφημερίδα μας έχει υποχρέωση και καθήκον να παράσχει ανιδιοτελώς κάθε είδους νόμιμον εξυπηρέτησην προς τους ευγενείς ξένους καλλιτέχνας που ήρθαν από τη μακρινή πατρίδα τους για να αφήσουν εδώ τα χρήματα τους και έγιναν η αφορμή, με το γύρισμα του έργου, να ακουστεί ο τόπος στα πέρατα του κόσμου… με την ευκαιρία οφείλουμε να εξάρωμεν, μεταξύ άλλων, την μεγάλην δραστηριότητα του Γιώργου Αφορδακού ο οποίος κατέβαλλεν υπεράνθρωπες προσπάθειες για την εξυπηρέτησην των ξένων καλλιτεχνών…»

Σάββατο βράδυ αργά: Στο πανηγύρι του Προφήτη Ηλία στο Σκινιά
Στα πλαίσια των εκδηλώσεων «Κρασί και ψωμοτύρι», οι εισηγητές και οι δημοσιογράφοι μετέβησαν στο Σκινιά και συμμετείχαν στο τοπικό γλέντι. Ο χώρος του παλιού Δημοτικού Σχολείου, όμορφα περιποιημένος, φιλοξένησε πολύ κόσμο που ήλθε στο χωριό για να προσκυνήσει στην εκκλησία του εορτάζοντας Προφήτη Ηλία και να γλεντήσει. Όλο το χωριό βοήθησε στην οργάνωση του γλεντιού και το αποτέλεσμα ήταν άριστο. Το καλό φαγητό, η καλή εξυπηρέτηση, ο καλός χώρος και η Κρητική μουσική (θα μπορούσε να ήταν σε χαμηλότερη ένταση) βοήθησαν τους επισκέπτες να περάσουν μια όμορφη βραδιά.

Κυριακή πρωί: «Κρασί και Ψωμοτύρι», Συνέντευξη Τύπου
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, το πρωί της Κυριακής έγινε παρουσίαση επιλεγμένων και πειραματικών κρασιών, τυριών και παξιμαδιών, στους δημοσιογράφους που κάλυψαν τις εκδηλώσεις του διημέρου. Ακολούθησε συνέντευξη Τύπου και αναλυτικά θα διαβάσετε σε άλλη στήλη της ΑΝΑΤΟΛΗΣ.

Κυριακή βράδυ: «Κρασί και Ψωμοτύρι», 2η έκθεση παραδοσιακών προϊόντων στην Ελούντα
Το βράδυ της Κυριακής ολοκληρώθηκαν οι εργασίες των εκδηλώσεων «Κρασί και Ψωμοτύρι». Στην προβλήτα της Ελούντας, οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι της Κριτσάς, του Κρούστα, των Λιμνών, των Αοριτών, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός της Κριτσάς με το βραβευμένο λάδι του, καθώς και οι παραγωγοί μελιού και ντάκου, μας έδωσαν να γευθούμε μερικά από τα προϊόντα τους. Παράλληλα οι οινοποιοί της Κρήτης μας έδωσαν να δοκιμάσουμε πολλά υπέροχα Κρητικά κρασιά. Είναι γεγονός ότι η οινοποιεία στην Κρήτη έχει κάνει μεγάλα άλματα τα τελευταία χρόνια. Γενικά η έκθεση φέτος ήταν πολύ επιτυχημένη, ιδιαίτερα οργανωτικά. Θα ήθελα να κάνω και μια πρόταση. Του χρόνου μαζί με το κρασί και το ψωμοτύρι να βάλουμε και τα «γλυκά του κουταλιού»

Κυριακή βράδυ: Συναυλία του Γιάννη Χαρούλη στα Λακώνια
Στη γενέτειρα του, τα Έξω Λακώνια, τραγούδησε το βράδυ της Κυριακής ο γνωστός πια σε όλη την Ελλάδα, Γιάννης Χαρούλης. Ο Γιάννης είπε τραγούδια από τις δύο δισκογραφικές δουλειές του, αλλά και από τις συνεργασίες του με άλλους καλλιτέχνες. Μια καταπληκτική συναυλία δυόμιση ορών, σε ένα πολύ ωραίο χώρο, που τελείωσε με τη «χορευτική» συμμετοχή του κοινού…
Λεωνίδας Κλώντζας

Τρίτη, Ιουλίου 22, 2008

Κρασί και ψωμοτύρι 2008

Συνεχίστηκαν το πρωί της Κυριακής (2η ημέρα) οι εκδηλώσεις «Κρασί και Ψωμοτύρι» που διοργάνωσε για 2η χρονιά ο Δήμος Αγίου Νικολάου. Το πρόγραμμα της ημέρας ξεκίνησε με την παρουσίαση επιλεγμένων και πειραματικών κρασιών, τυριών και παξιμαδιών, στους δημοσιογράφους που κάλυψαν τις εκδηλώσεις του διημέρου. Μετά το τέλος της παρουσίασης, δόθηκε συνέντευξη Τύπου όπου οι ομιλητές αναφέρθηκαν στα αποτελέσματα όλων όσων συζητήθηκαν το Σαββατοκύριακο.

Στην αρχή πήρε το λόγο ο Δήμαρχος Αγίου Νικολάου Δημήτρης Κουνενάκης ο οποίος αφού καλωσόρισε τους προσκεκλημένους αναφέρθηκε στα «τουριστικά προσόντα» που έχει η περιοχή μας καθώς και στον «υψηλό τουρισμό» που έρχεται εδώ και συνέχισε λέγοντας ότι «…προσπαθούμε ο τουρισμός μας να εμπλουτιστεί με αυτά που παράγουμε στη Κρήτη καθώς η φύση για μας είναι κάτι το ιδιαίτερο όπως επίσης και τα προϊόντα της Κρήτης. Στον Άγιο Νικόλαο έρχονται άνθρωποι από όλη την Ευρώπη και γι’ αυτό θέλουμε οι επισκέπτες μας εκτός από τη θάλασσα, τον ήλιο, το πολιτισμό και τους ανθρώπους, να δοκιμάσουν και τα Κρητικά προϊόντα τα οποία είναι πολύ σημαντικά. Άλλωστε η Μεσογειακή, και ιδιαιτέρα η Κρητική, διατροφή είναι πια πολύ φημισμένη, συνεχώς ανεβαίνει σαν προϊόν και έχουμε αυξανόμενη ζήτηση. Πέρσι ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια και καλέσαμε τους παραγωγούς του κρασιού, του τυριού και του ψωμιού. Η περσινή επιτυχία μας έδειξε ότι πρέπει να επαναλάβουμε τις εκδηλώσεις, με τη στήριξη βεβαίως των παραγωγών και να τις συνεχίσουμε και τα επόμενα χρόνια. Είμαστε μια περιοχή που δεν παράγει αυτά τα προϊόντα αλλά έχει πολλούς πελάτες αυτών των προϊόντων. Είναι σημαντικό σε μια περιοχή υψηλού τουρισμού να έχουμε υψηλά ποιοτικά προϊόντα. Το διήμερο που μας πέρασε ακούσαμε πολλά ενδιαφέροντα πράγματα, και έχουμε βγάλει πολλά χρήσιμα συμπεράσματα. Εύχομαι τα επόμενα χρόνια να είμαστε πιο καλοί και ποιοτικοί. Επόμενο βήμα ίσως είναι η δυνατότητα να γίνουν από τους παραγωγούς, στα πλαίσια αυτών των εκδηλώσεων, και εμπορικές συμφωνίες προώθησης των προϊόντων αυτών ώστε να τα μάθει όλος ο κόσμος…» Ο Δήμαρχος ευχαρίστησε ιδιαίτερα το μέγα χορηγό της εκδήλωσης Αquila Hotels & Resorts, για τη φιλοξενία των δημοσιογράφων που ήλθαν από την Αθήνα για να καλύψουν την εκδήλωση.

Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο κ. Αντώνης Παναγιωτόπουλος ο οποίος τόνισε ότι «… κύριος σκοπός της έκθεσης είναι να φέρει σε επαφή τα προϊόντα της Κρήτης με το ευρύ κοινό είτε είναι ντόπιοι είτε είναι τουρίστες. Έχουμε όλοι την αίσθηση ότι τα προϊόντα μας απειλούνται σοβαρά, γιατί ο τρόπος της ζωής μας αλλάζει. Προϊόντα χωρίς ταυτότητα, αλλά με καλή τιμή μπαίνουν στη ζωή μας. Τα προϊόντα μας ακριβαίνουν, η ζήτηση μειώνεται και οι παραγωγοί μας, εάν δεν έχουν την κατάλληλη ενθάρρυνση κινδυνεύουν να εγκαταλείψουν τα προϊόντα. Επειδή κάθε τόπος χαρακτηρίζεται από τα προϊόντα του, θα πρέπει να σώσουμε την ταυτότητα του τόπου φέροντας σε επαφή τον κόσμο μας με αυτά που παράγουμε. Αυτός ήταν και ο λόγος των εκδηλώσεων του διημέρου και αν και η συμμετοχή δεν ήταν πολύ μεγάλη εμείς θα την ξανακάνουμε μέχρι να τραβήξουμε την προσοχή του κόσμου και το ενδιαφέρον του για τα προϊόντα που όλοι είμαστε πεπεισμένοι ότι αξίζουν. Θέλουμε να βοηθήσουμε να περάσουν στο πλατύ κοινό, αυτός είναι ένας ωραίος αγώνας και θα τον συνεχίσουμε όσο χρειαστεί… Αυτή η έκθεση θα γίνει θεσμός και του χρόνου θα εμπλουτιστεί με άλλα πράγματα, καθώς, σκοπεύουμε να έχουμε κάθε χρόνο μια προσκεκλημένη περιφέρεια ώστε να υπάρχει μια ευγενής άμιλλα του Κρητικού αμπελώνα με μια άλλη περιοχή και το κοινό να γνωρίσει και να συγκρίνει. Στα σχέδια μας επίσης είναι η μεταφορά της έκθεσης και εκτός Κρήτης..»

Εκ μέρους του οινοποιών ο μίλησε ο κ. Νίκος Μηλιαράκης ο οποίος είπε ότι «… έχουν γίνει πολλές αλλαγές στο Κρητικό κρασί σε επίπεδο παραγωγής και σε επίπεδο ποιοτικής αναβάθμισης και με χαρά διαπιστώνω τα θετικά σχόλια. Αυτό μας δίνει μεγάλο κουράγιο να συνεχίσουμε αυτή τη προσπάθεια που ξεκίνησε πριν από ενάμιση χρόνο σε επίπεδο συλλογικό και αυτό σε συνδυασμό με την τουριστική ανάπτυξη και την εμπορική. Στο νομό Ηρακλείου, με τη δημιουργία ειδικών εντύπων –διαδρομές του κρασιού και οινοτουρισμός- καλούμε το κόσμο να επισκεφθεί τους τόπους παραγωγής των κρασιού και έτσι θα συνδυάσουμε την τουριστική ανάπτυξη και την προώθηση του κρασιού γιατί ο τελικός στόχος μας είναι πάντα η εμπορία του κρασιού. Υπάρχει πρόταση συνεργασίας μεταξύ των οινοποιών των δυο νομών της Ανατολικής Κρήτης (Λασίθι και Ηράκλειο) με προοπτική συνεργασίας και με την υπόλοιπη Κρήτη. Επίσης ψάχνουμε να βρούμε τρόπους χρηματοδότησης για να κινηθούμε καλύτερα σε συλλογικό επίπεδο και υπάρχει μεγάλη υποστήριξη από τις Αναπτυξιακές Εταιρείες που βλέπουν με θετικό μάτι την όλη προσπάθεια. Επίσης ξεκίνησαν κάποιες συζητήσεις και με άλλα Ελληνικά νησιά για μια κοινή «διανησιωτική» πολιτική στην προώθηση του κρασιού…»

Εκ μέρους των παραγωγών τυριού μίλησε ο κ. Γιάννης Παπαδημητρίου ο οποίος αφού ευχαρίστησε τους διοργανωτές μίλησε για τα Κρητικά τυριά «…τα οποία τα τελευταία χρόνια συνεχώς αναβαθμίζονται και βελτιώνονται. Τα τυροκομεία και οι τυροκόμοι της Κρήτης έχουν δημιουργήσει μια διασυλλογική οργάνωση με στόχο τη ποιοτική αναβάθμιση και την προβολή εντός και εκτός της Ελλάδας. Σήμερα στο νησί μας υπάρχουν 70-80 τυροκομεία τα οποία λειτουργούν σύμφωνα με τα διεθνή στανταρτ και συνεχώς βελτιώνονται…»

Τους παραγωγούς παξιμαδιού εκπροσώπησε ο κ. Αντώνης Νερατζούλης ο οποίος τόνισε ότι «…το παξιμάδι σημαίνει Κρήτη, σημαίνει γεύση της Κρήτης. Για χιλιάδες χρόνια είναι η βασική διατροφή των Κρητικών, ιδίως για το φτωχό κόσμο. Το παξιμάδι έχει πλέον βιομηχανοποιηθεί, οι παραδοσιακοί φούρνοι έχουν εξελιχθεί πάρα πολύ και η ποιότητα είναι άριστη. Το κρίθινο παξιμάδι της Κρήτης πάει σε όλη την Ευρώπη και την Αμερική…»

Συμπερασματικά θα πρέπει να τονιστεί ότι, όλοι οι ομιλητές συμφώνησαν για την αξία των τριών αυτών βασικών προϊόντων του νησιού μας, του κρασιού, του τυριού και του παξιμαδιού. Τα τρία αυτά προϊόντα πάνε πάντα μαζί, αφού δεν νοείται το καθένα τους χωριστά. Επίσης συμφώνησαν στο ότι με τη βελτίωση της παραγωγής και της εμπορίας θα βοηθηθεί στο άμεσο μέλλον η οικονομική ανάπτυξη του νησιού μας.
Λεωνίδας Κλώντζας

Δευτέρα, Ιουλίου 21, 2008

Μια επίσκεψη στο νησί της Σπιναλόγκας

Το μελτέμι ήταν πολύ δυνατό την περασμένη Πέμπτη, ίσως το πιο δυνατό του καλοκαιριού, όμως το «Καληδών» με καπετάνιο τον Μιχάλη Βλασάκη «κυλούσε» όμορφα στα νερά της Ελούντας. Περάσαμε ανοικτά της Κολοκύθας, δίπλα από το Γλαρονήσι, «κάναμε τον κύκλο» και σε μια ώρα είχαμε δέσει στο «υποτιθέμενο» λιμενικό έργο που έχει φτιαχτεί για να δένουν τα πλοιάρια. Υπάρχει μια σπασμένη, πρόχειρα φτιαγμένη, προβλήτα που πολλές φορές είναι ιδιαιτέρα επικίνδυνη λόγω των συχνών δυνατών αέρηδων. Εκεί κάθε μέρα, «τολμούν» να προσεγγίσουν, δεκάδες τουριστικά πλοιάρια. Πριν βγω πάνω στο νησί, θαύμασα από μακριά, τα πολύ καλά διατηρημένα οχυρά που έφτιαξαν οι Ενετοί το 1580. Αγόρασα το εισιτήριο μου (2 ευρώ) και κοίταξα το χώρο γύρω μου. Με έκπληξη, το πρώτο πράγμα που είδα, ήταν ένας σωρός από κομμένα κλαδιά, δίπλα στη θάλασσα, έτοιμα για να… πάρουν φωτιά! Ρώτησα και μου είπαν ότι τα κομμένα αλμυρίκια κόπηκαν από κάποιο συνεργείο πριν από 1 1/2 μήνα και ακόμα είναι εκεί! (το κακό είναι ότι αρχίζω και συνηθίζω κάποια πράγματα που παλαιότερα με στενοχωρούσαν και αρχίζω να τα θεωρώ… «φυσιολογικά»…)

Πριν ξεκινήσω τη βόλτα μου γύρω από το νησί, είπα να κάνω χρήση της τουαλέτας, που βρίσκεται δίπλα στο καφενείο που εκμεταλλεύεται η επιχείρηση ΚΕΠΑΝΕΛ της Ελούντας. Με έκπληξη την βρήκα κλειστή και λόγος ήταν ότι φέτος υπάρχει μια μόνο καθαρίστρια (και αυτή σε αναρρωτική άδεια). Αντίθετα πέρσι υπήρχαν 4 άτομα για την καθαριότητα και 12 φύλακες. Ρώτησα πως εξυπηρετούνται οι επισκέπτες και μου είπαν ότι ξανανεβαίνουν τα καραβάκια και εκεί κάνουν χρήση της τουαλέτας. Φαντάζομαι όμως ότι, οι περισσότεροι εξυπηρετούνται σε κάνα παλιό Ενετικό ή Τούρκικο σπιτάκι! Το προσωπικό ήταν άψογο και η εξυπηρέτηση πολύ καλή.

Πριν από 30 χρόνια, το 1978, δρομολόγια με τουρίστες στη Σπιναλόγκα, έκανε μόνο ο Καπετάν Μανώλης Κουκουράκης με το περίφημο καραβάκι Buzz! Εγώ ήμουν φοιτητής και επειδή μου άρεσε η θάλασσα, πολλές φορές πήγαινα μαζί του στο νησί. Τότε το Buzz πήγαινε στη Σπιναλόγκα τρεις φορές την εβδομάδα με 15-20 άτομα! Όλα τότε πάνω στο νησί ήταν σχεδόν όπως τα άφησαν οι τελευταίοι λεπροί. Κοίταζα, τότε, το εντυπωσιακό φρούριο των Ενετών, τις παλιές δεξαμενές, τα εγκαταλελειμμένα σπίτια, αλλά λόγω του νεαρού της ηλικίας δεν τα εκτιμούσα και δεν τα έβλεπα με το ίδιο μάτι που τα βλέπω τώρα. Το μάτι μου τότε κοίταζε… «άλλα πράγματα…»!

Σήμερα, 30 χρόνια μετά, την Σπιναλόγκα επισκέπτονται καθημερινά 1200 – 1500 άτομα! Μετά τη Κνωσό, είναι ο πιο πολύ επισκέψιμος αρχαιολογικός και τουριστικός χώρος! Αν υπολογίσουμε ότι το εισιτήριο είναι δυο ευρώ το άτομο, τότε βλέπουμε ότι το Υπουργείο Πολιτισμού εισπράττει κάθε μέρα από την Σπιναλόγκα σχεδόν 3000 ευρώ (1 εκατομμύριο παλιές δραχμές!) Δηλαδή ένα εκατομμύριο ευρώ το μήνα! Τώρα αν ρωτάτε τι δίνει πίσω το Υπουργείο, η απάντηση είναι απλή: σχεδόν ΤΙΠΟΤΑ! Πριν μερικά χρόνια έγιναν, με Ευρωπαϊκά προγράμματα, κάποια έργα και αυτό ήταν όλο. Προ ημερών θέλησαν να αγοράσουν λίγη βενζίνη για τη γεννήτρια και έκαναν έρανο μεταξύ τους οι εργαζόμενοι εκεί!!! Κι όμως, οι εισπράξεις μιας ημέρας είναι αρκετές για να γίνουν ένα σωρό μικρά έργα, όπως καθαρισμοί και αναστηλώσεις κάποιων σπιτιών που πολύ σύντομα θα πέσουν κάτω!

Στη Σπιναλόγκα είναι «μαζεμένη» η ιστορία των τελευταίων 800 χρονών , από το 1204 έως το 1669 (Περίοδος της Ενετοκρατίας) και από το 1669 έως το 1898 (Περίοδος της Τουρκοκρατίας). Πάνω στο νησί θα δούμε σημαντικά στοιχεία και από τις δυο αυτές περιόδους, διατηρημένα σε πολύ καλή κατάσταση. Ανεβαίνοντας στο φρούριο, ένοιωθες έντονα τη παρουσία των Ενετών κατακτητών, περπατώντας στα μικρά σπιτάκια και τα μαγαζάκια νοιώθεις έντονη την Τουρκική παρουσία και επισκεπτόμενος το Νοσοκομείο νοιώθεις έντονα το μαρτύριο των λεπρών στο νησί. Και όλα αυτά είναι τόσο πρόσφατα. Εκεί που σήμερα περπατάμε ξένοιαστοι, πριν λίγα μόλις χρόνια είχαμε μερικά από τα μεγαλύτερα δράματα της νεότερης ιστορίας μας. Να σημειώσω ότι στα παλιά Τούρκικα μαγαζάκια υπάρχουν κάποια εκθέματα από τη εποχή των λεπρών, χάρτες της Ενετικής περιόδου και αρκετά επεξηγηματικά σχόλια από τις διάφορες περιόδους στο νησί. Αν τα διαβάσουμε προσεκτικά έχουμε μια πολύ καλή εικόνα από την ιστορία του νησιού.

Η καθαριότητα στο νησί είναι ικανοποιητική (παρά την απουσία της μοναδικής καθαρίστριας αυτές τις ημέρες). Όμως υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα, που πολύ φοβάμαι, αν δεν λυθεί σύντομα, ίσως γίνει μεγάλη η ζημιά. Το μεγάλο πρόβλημα φέτος είναι οι δεν έχουν κοπεί τα ξερά κλαδιά. Όλο το νησί είναι γεμάτο ξερά κλαδιά, ιδίως στα πιο ψηλά μέρη, εκεί που δεν περπατούνε πολλοί. Ένα τσιγάρο να ανάψει κανείς, μια απροσεξία και όλα θα πάρουν φωτιά. Κύριοι υπεύθυνοι, αν διαθέσετε τις εισπράξεις μιας μόνο ημέρας στο νησί, τότε και τα χόρτα θα κοπούν, και η καθαριότητα θα βελτιωθεί και το σημείο που δένουν τα καραβάκια θα επιδιορθωθεί… Είναι αδιανόητο, το Κράτος (με το Υπουργείο Πολιτισμού) να παίρνει ΟΛΕΣ τις εισπράξεις από τους Αρχαιολογικούς χώρους και να μην αποδίδει ΑΜΕΣΑ ένα μικρό ποσοστό για τις ανάγκες των χωρών. Δεν είναι δυνατόν να «αρμέγουμε» κάθε μέρα ένα χώρο σαν την Σπιναλόγκα και αυτή να μην παίρνει ανταποδοτικά κάποια από τα έσοδα για να βελτιωθεί. Αλλά είπαμε, αυτά που παντού στο κόσμο θεωρούνται αυτονόητα, στην Ελλάδα οι υπεύθυνοι… «σφυρίζουν αδιάφορα».

Ιστορικά στοιχεία της Σπιναλόγκας (από το βιβλίο του Μανόλη Παπαδογιάννη «Οικισμοί της Επαρχίας Μεραμβέλου»

Η Σπιναλόγκα, το 1954 μετονομάστηκε σε Καλυδών αλλά το όνομα δεν επικράτησε. H νησίδα συνδεόταν με την Κολοκύθα και το 1526 οι Βενετοί την απέκοψαν απομονώνοντας έτσι τη Σπιναλόγκα από το δίπλα νησί. Οι Βενετοί άρχισαν από το 1579 να οχυρώνουν την Σπιναλόγκα με σκοπό να την καταστήσουν απόρθητο φρούριο. Και πράγματι παρέμεινε σαν ένα από τα τελευταία προπύργια των Ενετών μέχρι και το 1715, ενώ υπήρξε καταφύγιο χαΐνιδων και κυνηγημένων Κρητικών στα ύστερα χρόνια της Ενετοκρατίας. Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε από τους Τούρκους για τους ίδιους σκοπούς, και οι τελευταίοι μουσουλμάνοι κάτοικοι της, την εγκατέλειψαν μόλις το 1903. Τον ίδιο χρόνο με απόφαση της Κρητικής Πολιτείας η Σπιναλόγκα έγινε Λεπροκομείο, που λειτούργησε μέχρι το 1957.

Το 1834 ο Πάσλεύ αναφέρει ότι η Σπιναλογκα είχε 81 μουσουλμανικές οικογένειες και το 1881 ήταν έδρα ομώνυμου δήμου με 1.112 κατοίκους, 1.111 Οθωμανούς και μια χριστιανή. Το 1900 έχει καταργηθεί ο δήμος Σπιναλόγκας, και ο αντίστοιχος οικισμός με 272 Τούρκους κατοίκους υπάγεται στο δήμο Κριτσάς. Το 1928 η Σπιναλόγκα ανήκει στην κοινότητα Ελούντας με 264 χανσενικούς κατοίκους, το 1940 με 367, και το 1951 με 267 κατοίκους. Το 1954 μετονομάζεται σε Καλυδών ενώ το Λεπροκομείο καταργείται το 1957. Το 1961 απογράφεται και με τα δυο της ονόματα (Καλυδών και Σπιναλόγκα) με 3 μόνο κατοίκους στην κοινότητα Ελούντας, το 1971 με 13, το 1981 με 0 και το 1991 επίσης με 0 κατοίκους στην ίδια πάντα Κοινότητα.

Για το τοπωνύμιο της έχουν γραφεί διάφορα κατά καιρούς. Οι Βενετοί την ονόμαζαν από παρανόηση Spinalonga που σημαίνει Μακραγκάθι ή Μακροράχη εξαιτίας της στενόμακρης μορφής της, ενώ ένας τοπικός θρύλος την θέλει να παίρνει το όνομα της από μια όμορφη αρχοντοπούλα τη Λόγκα, που ζούσε στο νησί και είχε υποσχεθεί ότι θα παντρευτεί όποιον κατάφερνε να φέρει «νερό τρεχούμενο... από το κεφαλόβρυσο της Κριτσάς». Όταν τελικά το κατόρθωσε ένα ανώνυμο Αρχοντόπουλο, η περήφανη και ακατάδεκτη Λόγκα προτίμησε να πνιγεί. Η παράδοση αυτή που τοποθετείται στα χρόνια της Ενετοκρατίας δεν αποκλείεται να απηχεί τον προβληματισμό των Ενετών σχετικά με την έλλειψη του απαραίτητου νερού κατά τη διάρκεια των οχυρωματικών έργων. Σ' ένα προπαρασκευαστικό έγγραφο του 1574 γίνεται λόγος πως το χρειαζούμενο νερό «θα μπορούσε να αντληθεί από τα γύρω πηγάδια, εν ανάγκη δε από το χείμαρρο τον Ίστρωνα που απέχει 14 μίλια». Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, το τοπωνύμιο προέρχεται από την φράση: 'ς την Ελούντα - στην Ελόντα - Σπιναλόγκα.Αξιοσημείωτη είναι και η γνώμη του Γ. Τσιχλή, που ετυμολογεί το όνομα της νησίδας από την αρχαία ιταλική πόλη Spina και το longa (= μακριά, μακρινή).

Victoria Hislop: «Το νησί»

Τη τελευταία διετία η Σπιναλόγκα ξανακούστηκε και ξανασυζητήθηκε πολύ, εξ αιτίας του βιβλίου «Το νησί» που έγραψε η Βρετανίδα συγγραφέας Βικτώρια Χίσλοπ. Με πολύ γλαφυρό τρόπο, ανακατεύοντας ιστορικά, αλλά και φανταστικά στοιχεία, έφτιαξε μια ιστορία που γνωρίζει παγκόσμια επιτυχία. Έχει ήδη μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και στην Αγγλία είναι στα δέκα καλύτερα βιβλία της χρονιάς. Σύμφωνα μάλιστα με κάποιες πληροφορίες, πολύ σύντομα θα ξεκινήσει και η μεταφορά του βιβλίου στη μεγάλη οθόνη.

Συμπληρωματικά να πληροφορήσω ότι σε λίγες ημέρες θα κυκλοφορήσει ένα νέο βιβλίο για τη Σπιναλόγκα. Συγγραφέας του είναι ο γνωστός συμπατριώτης μας Γιώργος Πρατσίνης και ο τίτλος του βιβλίου «Ο Γιατρός της Σπιναλόγκας». Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας μεταφέρει μυθιστορηματικά τα δικά του στοιχεία για τη περίοδο των λεπρών. Αφορμή για την συγγραφή ήταν το προσωπικό ημερολόγιο ενός δικηγόρου λεπρού της Σπιναλόγκας που έστειλε ο Μανώλης Φουντουλάκης στον Γιώργο Πρατσίνη. Το βιβλίο έχω στα χέρια εδώ και δυο μέρες. Η αφήγηση είναι συναρπαστική και είμαι σίγουρος ότι και αυτό το βιβλίο θα γνωρίσει μεγάλη επιτυχία.

Τελειώνοντας θα ήθελα να προτρέψω όλους τους Αγιονικολιώτες που δεν έχουν επισκεφθεί ακόμα τη Σπιναλόγκα, να κάνουν μια ημερήσια εκδρομή εκεί. Είμαι σίγουρος ότι θα εντυπωσιαστούν. Προσωπικά έχω πάει πάρα πολλές φορές, όμως κάθε φορά ανακαλύπτω και κάτι καινούργιο…
Λεωνίδας Κλώντζας

Κυριακή, Ιουλίου 20, 2008

Τα χωριά του Δήμου Αγίου Νικολάου (2)

Μια σύντομη αναφορά σε ιστορικά στοιχεία...
Συνεχίζω σήμερα την αναφορά μου στα χωριά του Δήμου. Σειρά έχουν αυτά που βρίσκονται στο Βορειοδυτικό άκρο της περιφερείας. Είναι μια πανέμορφη περιοχή, με πανοραματική θέα του Κρητικού Πελάγους, πολλά μονοπάτια και εντυπωσιακούς παλιούς ανεμομύλους. «Το φως και ο αέρας έχουν σμιλεύσει την πέτρα, το χώμα και τα δένδρα της περιοχής» διαβάζουμε σε διαφημιστικό έντυπο του Δήμου.

Βρουχάς
Το όνομα μάλλον προέρχεται από τη λέξη βρούχος που σημαίνει το μούγκρισμα, την έντονη βοή. Δεν αποκλείεται όμως το όνομα να προέρχεται και από το παρωνύμιο ή το οικογενειακό Βρουχάς. Στα συμβόλαια της μονής Αρετίου αναφέρεται σαν τοπωνύμιο από τις αρχές του 17ου αιώνα. Την εποχή της Ενετοκρατίας στην περιοχή υπήρχε το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου (σώζονται ακόμα κάποια ερείπια). Το 1689, έγγραφο του Τουρκικού Αρχείου Ηρακλείου, γράφει για δυο παπάδες «εκ του χωρίου Βρουχά Μεραμπέλου» Απογράφεται για πρώτη φορά το 1834 (αναφέρεται σαν Vruka) και έχει 30 χριστιανικές οικογένειες. Το 1881 ο Βρουχάς έχει 338 κατοίκους, το 1900 είχε 494 κατοίκους και υπάγονταν στο Δήμο Φουρνής. Το 1920 είναι έδρα αγροτικού Δήμου με 461 κατοίκους.

Σκινιάς
Ο Σκινιάς περιλαμβάνει τους οικισμούς Άγιος Γεώργιος, Βάλτος, Βλυχάδια και Χοντροβολάκοι (εγκαταλελημένος μεγάλος οικισμός κοντά στη Μονή Αρετίου) Το όνομα ίσως να προέρχεται από ένα μεγάλο σκίνο και γενικά δηλώνει τόπο με πολλούς σκίνους. Το όνομα αναφέρεται από το 16ο αιώνα στα συμβόλαια της Μονής Αρετίου. Ο 1834 απογράφεται από την Πάσλεϋ σαν Skoinia με 30 χριστιανικές οικογένειες. Το 1881 γίνεται Σκινάς , το 1900 Σκινιάς και το 1920 Σκοινιάς. Μέχρι το 1920 ανήκε στο Δήμο Φουρνής και μετά έγινε ανεξάρτητος αγροτικός Δήμος. Στο χωριό σώζεται ο τοιχογραφημένος ναός του Αγίου Γεωργίου (16ου αιώνα) καθώς και παλιό καθολικό μοναστήρι που ανήκε στη Μονή Καρδαμούστας (βρίσκεται κοντά στο Καρύδι)

Σέλλες
Το όνομα υπάρχει και σε άλλα μέρη της Κρήτης και σημαίνει κύρτωμα του εδάφους αλλά σε υψηλό σημείο δηλαδή μια ορεινή δίοδος, ίσως από το μεσαιωνικό σελλίον, υποκοριστικό της λέξης σέλλα. Απογράφεται σαν Σέλλαις το 1881 με πληθυσμό 252 κατοίκους και ανήκε στο Δήμο Φουρνής και αργότερα στην κοινότητα του Λούμα

Λούμας
Το όνομα ίσως προέρχεται από τη λέξη λούμα που σημαίνει λούσιμο ή λουτρό (κατά τη Βυζαντινή περίοδο) Κατ’ άλλη εκδοχή προέρχεται από τη λέξη λούμακας (σημαίνει το ζωηρό νέο βλαστό του δένδρου) και αναφέρεται στους λούμακες τους υψηλούς και εύρωστους άνδρες που έβγαζε το χωριό. Για πρώτη φορά απογράφεται το 1834 (σαν Luma) με 15 χριστιανές οικογένειες. Το 1929 είναι έδρα αγροτικού Δήμου με 305 κατοίκους. Στην τελευταία απογραφή την Κοινότητα αποτελούσαν οι οικισμοί Κάτω Λούμας, Πάνω Λούμας, Κάτω Σέλες και Σέλες. Στο χωριό σώζεται το καθολικό της μικρής Μονής του Μιχαήλ Αρχαγγέλου (ανήκε στο Αρέτι με επιγραφή του 1604 και το όνομα του κτήτορα μοναχού Νικόδημου Χασάννι) καθώς και ο παλιός ναός του Αγίου Ιωάννη του Ξενικού (ανήκε στη Μονή Καρδαμούτσας)

Όπως ανέφερα σε προηγούμενο άρθρο, βασική πηγή των πληροφοριών μου είναι το βιβλίο του Μανόλη Παπαδογιάννη «Οικισμοί της Επαρχίας Μεραμπέλλου, απογραφόμενοι από το 1577 μέχρι και το 1991». Πολλές φορές κάνω αναφορά στην απογραφή που έκαναν οι Τούρκοι το 1881, η οποία είναι πολύ ακριβής γιατί μας δινει σωστές πληροφορίες για τον αριθμό των κατοίκων των χωριών της περιοχής μας. Σ’ αυτήν, η επαρχία Μεραμπέλλου διαιρείται σε 6 μεγάλους Δήμους, της Νεαπόλεως, της Σπιναλόγκας, της Φουρνής, του Χουμεριάκου, της Κριτσάς και του Βραχασίου. Θα συνεχίσω με τα υπόλοιπα χωριά του Δήμου.
Λεωνίδας Κλώντζας

Παρασκευή, Ιουλίου 18, 2008

Τα χωριά του Δήμου Αγίου Νικολάου

Μια σύντομη αναφορά σε ιστορικά στοιχεία
Εδώ και μερικά χρόνια ο Δήμος του Αγίου Νικολάου (με τον νόμο Καπαδίστρια) μεγάλωσε και περιλαμβάνει πολλά χωριά και οικισμούς. Ο Δήμος έχει γνωρίζει εντυπωσιακή ανάπτυξη (ιδίως οικοδομική) και αυτό οφείλεται κυρίως στην τουριστική ανάπτυξη, (κάποια χωριά, όπως η Ελούντα, η Κριτσά και το Καλό Χωριό, έχουν αναπτυχθεί ιδιαίτερα), στο καλό κλίμα και το φυσικό κάλλος (πολλά σπίτια και εκτάσεις έχουν αγοραστεί από αλλοδαπούς) και στη σταδιακή τάση εγκατάλειψης του Κέντρου (πολλοί ντόπιοι έχουν ανακαινίσει τα σπίτια των γονέων τους) Παρακάτω παραθέτω λίγα στοιχεία από την ιστορία των χωριών και των οικισμών. Χρησιμοποίησα διάφορες πηγές με σημαντικότερη αυτή του Μανόλη Παπαδογιάννη στο βιβλίο του «Οικισμοί της Επαρχίας Μεραμπέλλου, απογραφόμενοι από το 1577 μέχρι και το 1991»

Κρούστας: Βρίσκεται σε υψόμετρο 540 μέτρων. Στον Κρούστα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν κάποια στοιχεία του τοπικού πολιτισμού, τα ήθη και στα έθιμα, η ομιλία αλλά και ορισμένα χαρακτηριστικά εμφάνισης. Η παλαιότερη αρχειακή μαρτυρία του οικισμού εντοπίζεται το 1528 σε πωλητήριο έγγραφο του Νοτάριου της Ιεράπετρας. Στο έγγραφο αυτό ο ένας από τους συμβαλλόμενους κατοικεί «εν τω χορίω Κρούστα». Απογράφεται για πρώτη φορά σαν Crusta το 1583 με 362 κατοίκους και φέρεται να ανήκει στην επαρχία Ιεραπέτρας. Στην επαρχία Μεραμπέλου ανήκει από το 1671 (αναγράφεται ως Kruste) Τη διάρκεια της Αιγυπτιοκρατίας στη Κρήτη (1830-1840) ο Krusta έχει 30 χριστιανικές οικογένειες. Το 1881 ανήκει στο Δήμο Κριτσάς (με 345 κατοίκους) και το 1920 είναι έδρα αυτονόμου αγροτικού Δήμου με 536 κατοίκους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το παλιό εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννου (του 14ου αιώνα)

Μέσα Λακώνια (περιλαμβάνει τους οικισμούς Φλαμουριανά, Κακοκάμωτες, Σκίσμα, Χαμηλό και Μαργέλι) και Έξω Λακωνία: (με εξαίρεση τον οικισμό της «Παναγίας», οι πέντε άλλοι οικισμοί που το αποτελούν –Φιορέτζηδες, Καρτέρηδες, Μαρνέληδες, Βλάχηδες και Πεπόνιδες- έχουν ονόματα οικογενειακά, τα περισσότερα Βυζαντινά και Βενετσιάνικα)

Σημαντικά βυζαντινά μνημεία των Λακωνίων είναι ο ναός του Μιχαήλ Αρχαγγέλου και η παλαιά μονή τα Αγίας Τριάδος με κτητορική επιγραφή του 1623, που ανακαινίστηκε το 1731. Υπάρχουν δείγματα κατοίκησης της περιοχής σε παλαιότερες εποχές, όπως μαρτυρούν τα ερείπια μινωικού οικισμού στους Φιορέτζηδες. Το 1881 απογράφονταν στον τότε Δήμο Κριτσάς με 119 κατοίκους και το 1946 θα αποσπαστούν από τη Κριτσά και θα γίνουν αυτόνομη Κοινότητα. Κατά τον Σπανάκη η ονομασία Λακώνια σχετίζεται με τις λέξεις λαγών και λαγόνος δηλαδή το κοίλον, το κενόν διάστημα επειδή σχηματίζονται κοιλώματα από τους γύρω λόφους. Κατ’ άλλους θα πρέπει να γράφεται Λατώνια, λόγω της γειτονικής Λατώ. Πιο πιθανό θεωρώ την ονομασία να προέρχεται από την μορφολογία του εδάφους καθώς πριν από μερικά χρόνια ήταν συνηθισμένο να πλημμυρίζει ο κάμπος για μεγάλο χρονικό διάστημα, δηλαδή υπήρχαν πολλοί «Λάκκοι» δηλαδή τα Λακώνια.

Ζένια: Το χωρίο βρίσκεται σε υψόμετρο 750 μέτρων και αναφέρεται πρώτη φορά το έτος 1881 (σαν Τζένια) και υπαγόταν, με 503 κατοίκους, στον τότε Δήμο Χουμεριάκου (μαζί με τις Βρύσες, τον Αρκουδά, τη Ρουσαπιδιά και το Γαϊδούρο). Το 1900 αναφέρονται ως Ζίνια, το 1920 σαν Ζένια και το 1928 σαν Ξένια (!). Το 1940 είχε 85 κατοίκους και το 1991, 65 κατοίκους. Κατά την τελευταία απογραφή, την Κοινότητα αποτελούσαν οι οικισμοί: Ζένια, Αδριανός, Αμυγδάλοι, Άνω Αμυγδάλοι και Ρουσαπιδιά. Κατά το Στέργιο Σπανάκη το όνομα του οικισμού «ίσως οφείλεται στον πρώτο οικιστή από τη μεγάλη βενετσιάνικη οικογένεια των Ζen, φεουδαρχών του Μεραμπέλου, ενώ και σήμερα υπάρχουν στην περιοχή μας τα ονόματα Τζένιος και Τζενάκης», ενώ σύμφωνα με άλλη άποψη, «ο οικισμός Ζένια πήρε το όνομα του από παραφθορά της παλαιάς ονομασίας Ξένια που σήμαινε τόπος φιλοξενίας των περαστικών κατοίκων του Οροπεδίου Λασηθίου που πήγαιναν προς Νεάπολη και Άγιο Νικόλαο» Στη θέση Καστροκεφάλα σώζονται τα ερείπια μεγάλου υστερομινωϊκού οικισμού.

Μέσα και Έξω Ποτάμοι: Τα χωριά αυτά βρίσκονται σε υψόμετρο 840 και 880 μέτρων και είναι κτισμένα στης πλαγιές της Σελένας του ιστορικού αυτού βουνού που πιθανότατα οφείλει το όνομά του στη Σελήνη, τη δωρική Σελάνα. Για πρώτη φορά αναφέρει το όνομα τους ο Basilicata, το έτος 1630.

Τάπες: Ένα από τα αρχαιότερα χωριά του Μεραμπέλλου. Σε έγγραφο του 1577 αναφέρεται σαν Tapes και του 1580 σαν Tappes (με 107 κατοίκους) Το όνομα πιθανόν να προέρχεται από το Τάπης (λατινικό Tapes δηλαδή υπόστρωμα, χαλί) και ίσως έχει μορφολογική προέλευση. Κατά τον Απόστολο Μακράκη, το όνομα ίσως έχει σχέση με τη λέξη «πέρασμα» καθώς ένα σημαντικό μονοπάτι ξεκινούσε από το Μέσα Λασήθι, περνούσε κάτω από τη Τζίβι και τη Πηγή Κυνηγού για να καταλήξει στα «Χάνια» των Ταπών. Στις περιοχές Μικρός και Μεγάλος Κάστελος και στη θέση Καμάρες υπάρχουν λείψανα Μινωικών οικισμών (πιθανότατα στη περιοχή υπήρχαν εργοστάσια Πηλοπλαστικής). Θα συνεχίσω αύριο με τα υπόλοιπα χωριά.
Λεωνίδας Κλώντζας

Τρίτη, Ιουλίου 15, 2008

Τα καταφύγια της «Κατοχής»!

Φεύγοντας οι Γερμανοί και Ιταλοί κατακτητές από την περιοχή μας, με τη λήξη του πόλεμου, τα μόνα πράγματα που άφησαν στο τόπο μας, ήταν τα καταφύγια και κάποια οχυρωματικά έργα σε στρατηγικά σημεία. Ήταν τα σημεία εκείνα από τα οποία μπορούσαν να ελέγξουν μεγάλα κομμάτια της περιοχής. Ενδεικτικά αναφέρω τα οχυρωματικά έργα που υπάρχουν, στο λόφο της Δεξαμενής, στο λόφο μεταξύ Γαργαδόρου και Αλμυρού (απ’ όπου και η φωτογραφία), στη κορυφή του Θύλακα και στο φάρο του Αφορεσμένου. Επίσης υπάρχουν κάποια καταφύγια στη περιοχή του Αμμουδιού και του Αλμυρού (να μην ξεχνάμε και το «τοίχο» στη περιοχή του Αγίου Δημητρίου που ξεκινά από την Αγία Άννα, τον «κόβει» ο εθνικός δρόμος και συνεχίζει παράλληλα με τον περίβολο του Λυκείου). Το ερώτημα είναι, τι κάνουμε με αυτά, μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε; Νομίζω ότι, παρ’ ότι μας θυμίζουν «κακές εποχές», δεν παύουν να είναι αναφορές μιας εποχής που δεν πρέπει να ξεχνάμε. Οι γεωπολιτικές αλλαγές των τελευταίων χρονών (και ιδίως στα Βαλκάνια) μας «φωνάζουν» ότι όλα είναι πιθανά. Φανταζόταν ποτέ κανείς, πριν από μερικά χρόνια, το τεμαχισμό της Γιουγκοσλαβίας… ή το τέλος του Ανατολικού μπλοκ;

Νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε κάποιες παρεμβάσεις και να αξιοποιήσουμε τα έργα αυτά. Άλλωστε όλα βρίσκονται σε σημεία όπου η θέα είναι φανταστική. Συγκεκριμένα θα μπορούσαμε να φτιάξουμε:
α) μονοπάτι από το πρακτορείο των λεωφορείων (ή από την αρχή της οδού Επιμενίδου) προς τη Δεξαμενή.
β) μονοπάτι από την πλαζ του Αλμυρού έως τη κορφή του λοφίσκου προς Γαργαδόρο
γ) μονοπάτι από το Μαρδάτι μέχρι τη κορυφή του Θύλακα (ανάμεσα στους... ασπαλάθους) Από την κορυφή αυτή, έχουμε την ωραιότερη θέα του κόλπου του Μεραμπέλλου και της πόλης μας.
δ) Τέλος στον Αφορεσμένο, θα πρέπει να γίνει βελτίωση του ήδη υπάρχοντος μονοπατιού που οδηγεί στο Φάρο, στο βορειότερο άκρο του κόλπου του Μιραμπέλλου.
Για να γίνουν αυτά τα έργα, δεν χρειάζονται πανάκριβες μελέτες, Απλοί καθαρισμοί των μονοπατιών, που ήδη υπάρχουν, είναι αρκετό για να γίνουν εύκολα προσβάσιμα μερικά από τα ωραιότερα σημεία της περιοχής μας.

Η οριοθέτηση…
Παραπάνω αναφέρθηκα στο λόφο της Δεξαμενής. Θα πρέπει άμεσα ο Δήμος να υλοποιήσει το έργο της οριοθέτησης του λόφου, δηλαδή να περιφραχθεί ο χώρος που ανήκει στο Δήμο, για να ξέρει τι έχει και ανάλογα να εκπονήσει τις μελέτες ανάπλασης. Αν αξιοποιηθεί σωστά ο λόφος της Δεξαμενής θα δημιουργηθεί ένα νέος χώρος αναψυχής στην πόλη μας. Παρόμοια οριοθέτηση θα πρέπει να γίνει, επειγόντως, και στο χώρο του Αλμυρού. Μόνο έτσι, ο Δήμος θα μπορέσει να προστατεύσει τη περιουσία του.

Η κατοχή…Τη διάρκεια της κατοχής, στον Άγιο Νικόλαο είχαμε κυρίως Ιταλούς. Μόνο στο τέλος του πολέμου ήλθαν οι «σκληροί» Γερμανοί στη περιοχή μας. Οι Ιταλοί… προσαρμόστηκαν εύκολα στον Άγιο Νικόλαο, δεν δημιούργησαν ιδιαίτερα προβλήματα στους κατοίκους και βασικά τους ενδιέφερε να παιρνάνε καλά. Πολλοί νέοι και νέες της περιοχής μας είχαν Ιταλούς δασκάλους και μάθαιναν ξένες γλώσσες (Ιταλικά, Αγγλικά) καθώς και μαθήματα βιολιού. Επίσης, οι Ιταλοί «χάραξαν», τον Ιταλικό δρόμο (τη σημερινή οδό Επιμενίδου) και τον δρόμο Κρούστα – Πρίνας. Βεβαίως ήταν κατακτητές και γι’ αυτό, ότι κι αν προσέφεραν στην περιοχή μας, δεν έχει καμιά αξία μπροστά στην ελευθερία της πατρίδας.
Λεωνίδας Κλώντζας

Δευτέρα, Ιουλίου 14, 2008

Μικρά αλλά ενδιαφέροντα νέα…

* Αύριο (την «ΑΝΑΤΟΛΗ» της Κυριακής, το Ταχυδρομείο διανέμει την Δευτέρα) ξεκινά ο περίφημος δακτύλιος. Είμαι… περίεργος να δω πως θα είναι η εικόνα της πόλης με λιγότερα αυτοκίνητα και ιδίως χωρίς τα μηχανάκια. Κάνω μια ευχή να πάνε καλυτέρα οι επαγγελματίες γιατί, δυστυχώς, μέχρι σήμερα οι εισπράξεις είναι πολύ πεσμένες…

* Για την εμπορική κίνηση των καταστημάτων, ενδιαφέρον έχουν οι απόψεις του προέδρου του Εμπορικού Συλλόγου, Γιάννη Σγουρού, ο οποίος αναφερόμενος στην εικόνα που παρουσιάζει η τοπική αγορά, δήλωσε ότι «…μόνιμη επωδός του εμπορικού κόσμου του Αγίου Νικολάου ήταν ότι έχουμε πρόβλημα, ότι οι δουλειές δεν πηγαίνουν καλά, ότι ο κόσμος δεν έχει χρήματα να διαθέσει για αγορές προϊόντων. Νομίζω όμως ότι δεν ισχύει κάτι τέτοιο στο χώρο του εμπορίου. Το εμπόριο δεν πρόκειται να πεθάνει ποτέ. Περνάει τις κρίσεις του, αλλά αυτό δεν σημαίνει το τέλος…»

* Το Σάββατο που μας πέρασε, το Λαογραφικό Μουσείο της πόλης μας, έκοψε πέντε (5) εισιτήρια! Προ καιρού είχα γράψει ότι θα πρέπει να τονιστεί καλυτέρα η είσοδος, με την τοποθέτηση μιας καλαίσθητης ταμπέλλας. Ευτυχώς την εβδομάδα αυτή η ταμπέλλα θα τοποθετηθεί και ας ελπίσουμε ότι θα μπαίνουν… 100 άτομα την ημέρα! Ο χώρος είναι πολύ αξιόλογος γιατί είναι μαζεμένα πολλά σημαντικά στοιχεία από την παράδοσή μας.

* Αντιθέτως, το Αρχαιολογικό Μουσείο, πάει καλυτέρα. Το επισκέπτεται αρκετός κόσμος. Να υπενθυμίσω ότι το Μουσείο μας, μετά και τις τελευταίες βελτιώσεις, είναι από τα καλύτερα στην Ελλάδα και αξίζει να το επισκεφθούμε.

* Σημαντικό είναι και το ότι, μετά από δυο χρόνια, επαναλειτουργεί το Μουσείο ΙΡΙΣ και μετά από ενάμιση χρόνο η Βιβλιοθήκη έχει και πάλι προσωπικό. Ως γνωστόν, στο Μουσείο «Ίρις» εκτίθενται φυτά της τοπικής χλωρίδας που συνδέονται και με τη δημιουργία των παραδοσιακών, ανεξίτηλων βαφών με τα οποία οι παλαιότεροι έβαφαν τα νήματα με τα οποία στη συνέχεια ύφαιναν και κεντούσαν.

* Ενδιαφέρουσες, για τη πόλη μας, εξελίξεις είχαμε τη εβδομάδα που μας πέρασε, σε δυο χρονίζοντα προβλήματα. Επιτέλους έγινε η επιλογή του μελετητή και η υπογραφή της σύμβασης για την εκπόνηση της οριστικής μελέτης για το κτίριο που θα στεγάσει το Πολυϊατρείο του ΙΚΑ. Επίσης καλά τα νέα και από την Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου καθώς, απ’ ότι φαίνεται (με κάποια «ανταλλαγή» ακινήτων μεταξύ Δήμου και Κτηματικής) θα «ξεκολλήσει» και το ιδιοκτησιακό καθεστώς στα παλαιά κτίρια που βρίσκονται γύρω από το Τελωνείο (παλιό Στρατολογικό Γραφείο) καθώς και στο σινεμά «Χριστίνα»

* Προ μηνός η Οικολογική Ομάδα καθάρισε το χώρο της αρχαίας Καμάρας μπροστά στο κτίριο του ΟΤΕ. Τότε μας είχαν πει ότι θα έμπαινε και μια ταμπέλλα για να εξηγεί τι είναι αυτά τα… χαλάσματα. Ακόμα περιμένουμε…

* Περπάτησα ένα κομμάτι του –υπό κατασκευήν (;)- νέου επαρχιακού –Εθνικού(;)- δρόμου Αγίου Νικολάου - Καλού Χωριού. Για άλλη μια φορά, στη χώρα αυτή, δεν μπορούμε να ολοκληρώσουμε σωστά ΕΝΑ έργο. Ο εργολάβος μπήκε φουριόζος, όλοι λέγαμε τι γρήγορα που προχωράνε οι εργασίες και μετά… κολλήσαμε… τα γνωστά με τις εργολαβίες…

* Μου άρεσε που ο φίλος μου ο Μανώλης μου είπε ότι «…με έκανες και αφήνω το αμάξι μου στο Κολυμβητήριο και περπατώ μέχρι τη Πλατεία»… Μανώλη, κέρδισες κάποια… λεπτά ζωής!

* Έλεγα ότι ο Νομός Λασηθίου δεν ακολουθεί το «παράδειγμα» των άλλων Νομών όσον αφορά τις χασισοφυτείες. Απ’ ότι φαίνεται η «πρόοδος» έφτασε και εδώ… Ανάλογο δυσάρεστο περιστατικό είχαμε και στα Σφαγεία, με την αναστολή της λειτουργίας τους, μετά την καταστροφή του ηλεκτρολογικού πίνακα.

* Την εβδομάδα αυτή η Μετεωρολογική Υπηρεσία προβλέπει δυνατούς αέρηδες. Προσοχή λοιπόν στις πυρκαγιές. Την Τέταρτη είχαμε στη Καλαμαύκα την πρώτη μεγάλη πυρκαγιά του καλοκαιριού. Η Υπηρεσία και οι –αξιέπαινες- εθελοντικές ομάδες είναι σε αυξημένη ετοιμότητα, έτοιμες να επέμβουν άμεσα όπου χρειαστεί, γιατί η έγκαιρη επέμβαση είναι σωτήρια…

* Αν είστε στο Κέντρο και νοιώσετε ζέστη, σταματήστε έξω από ένα χρυσοχοείο… θα σας έλθει μια έντονη αύρα δροσιάς…

* Ωραία και η Ιστιοπλοΐα! Την περασμένη Κυριακή με κάλεσε ο φίλος μου ο «Μπούσουλας» στο ιστιοπλοϊκό του για τους αγώνες που έγιναν με την ευκαιρία της Ναυτικής Εβδομάδας. Όμως, «μια τσι μιας» πήγα γι’ εγώ σε ιστιοπλοϊκό και δεν είχε… αέρα! Στο τέλος «ανάψαμε» τη μηχανή…

* Πολλά παράπονα ακούω στον Άγιο Νικόλαο, αλλά και στην Κριτσά, για τα κουνούπια! Φέτος, λένε, έχουμε μεγαλύτερο πρόβλημα από πέρυσι. Είναι πιο επιθετικά και πιο... μεγάλα! Μάλλον… καλοτρώνε!
Λεωνίδας Κλώντζας

Παρασκευή, Ιουλίου 11, 2008

Ο Κώστας Τσουκάκης μιλά για το Δήμο…

Οι απόψεις του για το δακτύλιο και τη διαχείριση των απορριμμάτων…
Μια συνομιλία με τον αρχηγό της μειοψηφίας στο Δήμο, Κώστα Τσουκάκη, είναι πάντα ενδιαφέρουσα. Οι θέσεις της αντιπολίτευσης είναι πάντα χρήσιμες, γιατί βοηθούν αυτούς που κυβερνούν να ακούσουν μια «διαφορετική άποψη» και με το τρόπο αυτό να βελτιώσουν κάποιες από τις αποφάσεις που παίρνουν για το καλό του τόπου. Με τον Κώστα Τσουκάκη μιλήσαμε για πολλά θέματα και θα ξεχωρίσω τα παρακάτω, τα οποία, λόγω της επικαιρότητάς τους, απασχολούν όλους τους Αγιονικολιώτες.

«Τα προβλήματα του Δήμου είναι πολλά και μεγάλα και δεν βλέπω να λύνονται καθώς ο Δήμος ακολουθεί μια τακτική η οποία δεν θα αποδώσει και για να μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα θα αναφερθώ σε κάποια από τα προβλήματα αυτά…»

Η καθαριότητα

«Όσον αφορά τη περισυλλογή των σκουπιδιών, διαφωνήσαμε με την ανάθεση της καθαριότητος σε ιδιωτικό συνεργείο. Στην αρχή μας είχαν πει ότι θα είχαμε σύμβαση με ιδιωτική εταιρεία για 4 χρόνια έναντι ενός εξωφρενικού ποσού και εμείς διαφωνήσαμε. Ευτυχώς εισακουστήκαμε και τελικά έγινε η σύμβαση για ένα χρόνο. Τώρα όμως δεν βλέπουμε την αποφασιστικότητα από τη Δημοτική Αρχή να επιβάλει τους όρους τους οποίους προβλέπει η σύμβαση και σαν παράδειγμα αναφέρω ότι βρέθηκαν να δουλεύουν λιγότερα άτομα από όσα προέβλεπε η σύμβαση και γενικά δεν εφαρμόζονται οι όροι που αφορούν τον έλεγχο. Σκοπεύουμε να πάρουμε την σύμβαση για να την ελέγξουμε. Βεβαίως εμείς ευχόμαστε να πετύχει η καθαριότητα γιατί αυτό πρέπει να γίνει…»

Στην ερώτηση μου, πως βλέπει φέτος τη καθαριότητα σε σχέση με τα περασμένα χρόνια ο κ. Τσουκάκης θεωρεί ότι «…θα πρέπει να το δούμε από πλευράς κόστους και απόδοσης… αν αυτά τα χρήματα τα κάνουμε επενδύσεις στη καθαριότητα, σε μηχανήματα και προσωπικό, θα πρέπει να δούμε τι απόδοση θα είχαμε… μπορεί να δίνουμε 1 εκατομμύριο για να κάνουμε τη δουλειά μας αλλά ίσως θα μπορούσαμε να το κάνουμε και με 500 χιλιάδες. Τώρα γίνεται ένα πείραμα, εμείς θέλουμε το αποτέλεσμα να είναι καλό για το συμφέρον της πόλης, αλλά θα επιθυμούσαμε να έχουμε το ίδιο αποτέλεσμα με τους ήδη εργαζομένους στο Δήμο…»

Ο Δακτύλιος

Φυσικά ο κ. Τσουκάκης δεν μπορούσε να μην αναφερθεί στο δακτύλιο, που πρόκειται να εφαρμοστεί σε λίγες ημέρες «…είμαστε κάθετα αντίθετοι με το δακτύλιο… βεβαίως θα έπρεπε να ληφθούν κυκλοφοριακά μέτρα αλλά άλλου είδους. Ο δακτύλιος έχει δοκιμαστεί στο παρελθόν και έχει αποτύχει. Χθες, νωρίς το βράδυ περπατούσα στο κέντρο της πόλης και δυστυχώς ο κόσμος ήταν λίγος και τα αυτοκίνητα ελάχιστα. Συμφωνώ –και το είχα πει και στο Δημοτικό Συμβούλιο- ότι πρέπει να βελτιώσουμε τα πάρκιγκ, ιδίως τα περιφερειακά, αλλά αν θέλουμε πράγματι να αλλάξει η πόλη μας προς το καλύτερο θα πρέπει να γίνει συνείδηση στους συμπολίτες μας και τους ξένους μας να αφήνουν τα αυτοκίνητά τους στα πάρκιγκ… αλλά όχι να μπει δακτύλιος… Από την άλλη, πρέπει να πούμε ότι, τα μέτρα που καθορίζουν την οικονομία μιας πόλης, όπως το να φτιάχνεις ένα δρόμο, να πεζοδρομείς, να μονοδρομείς… όλα αυτά θα πρέπει να γίνονται μετά από μια πλήρη κυκλοφοριακή μελέτη που δυστυχώς δεν έγινε στο Δήμο... δεν μπορούμε να λέμε απλά ότι κάνουμε δακτύλιο, να ευνοούμε μια περιοχή ή να καταστρέφουμε μια άλλη, χωρίς συνολική κυκλοφοριακή μελέτη και αυτός ήταν και ο λόγος που εμείς μειοψηφήσαμε. Πιστεύουμε ότι χρειάζεται μια σοβαρή μελέτη για τέτοιες σοβαρές αποφάσεις

Οι αυξήσεις τελών

Ο κ. Τσουκάκης μίλησε κατόπιν για τις αυξήσεις που έχει επιβάλει ο Δήμος και συγκεκριμένα θεωρεί ότι «…επιβαρύνονται πολύ οι ιδιοκτήτες καταστημάτων από τις αυξήσεις κάποιων τελών που μπήκαν φέτος και πέρυσι και είναι πρωτοφανείς για τη περιοχή μας. Μεταξύ άλλων, μπήκαν αυξημένα τέλη στη καθαριότητα και στη κατάληψη πεζοδρομιών τα οποία σαν ποσοστό είναι πολύ μεγάλο, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα από την πλευρά των δημοτών να ανταποκριθούν, λόγω της φετινής οικονομικής κρίσης»

Οι Επιχειρήσεις του Δήμου
Όσον αφορά τις επιχειρήσεις του Δήμου «…όλες ασχολούνται με το τουρισμό και με τη κρίση που υπάρχει φέτος, αμφιβάλω αν θα έχουμε τα περυσινά αποτελέσματα από πλευράς εσόδων και αυτό θα προκαλέσει κάποια αλυσιδωτά προβλήματα. Όμως, και αυτό θα έπρεπε να είχε προβλεφθεί. Η ΔΕΤΑΔΑΝ έχει καταφύγει σε δανεισμό και με τα μειωμένα φετινά έσοδα, πως θα εξυπηρετηθεί το δάνειο; Μπορούν να γίνουν κάποιες διορθώσεις αλλά μακροπρόθεσμα θα έχουμε προβλήματα…»
Ο Κώστας Τσουκάκης είναι και πρόεδρος του Νομαρχιακού Νοσοκομείου της πόλης μας. Για τα προβλήματα και το μέλλον το Νοσοκομείου μας, θα μιλήσουμε μια άλλη φορά.
Λεωνίδας Κλώντζας

Τρίτη, Ιουλίου 08, 2008

Να τιμήσουμε το Νέαρχο από τη Λατώ

Κάθε φορά που περνούσα έξω από το μαγαζί του φίλου Μανώλη Δροσοφορίδη μου έλεγε «Γράψε κάτι για το ναύαρχο Νέαρχο… να μάθουν οι επισκέπτες μας ότι η καταγωγή του ήταν από τη Λατώ!» Ο Μανώλης είναι γνωστός σαν ζωγράφος. Το ταλέντο του στη ζωγραφική φάνηκε από μικρή ηλικία και όλοι στη πόλη μας είχαμε εντυπωσιαστεί από τα καταπληκτικά του έργα (στην έκτη τάξη του Γυμνασίου, μας είχε φτιάξει τα εντυπωσιακά σκηνικά του θεατρικού έργου “Άλκηστις” του Ευριπίδη, που μας δίδαξε ο φιλόλογος Νίκος Φιλιππάκης από την Ελούντα. Στη φωτογραφία με τα σκηνικά -του 1967- είναι από τις προετοιμασίες του έργου στον κινηματογράφο ΛΑΜΠΗΣ) Όμως παράλληλα με την ζωγραφική, ο Μανώλης είχε και πολλά άλλα ενδιαφέροντα από τα οποία ξεχώριζε η μανία του με την Ιστορία και τα Εθνικά μας θέματα. Συνεχώς ξεφυλλίζει ιστορικά βιβλία και περιοδικά και αν τον επισκεφθείτε στο μαγαζί του θα σας «κατεβάσει» ένα σωρό ενδιαφέροντα βιβλία! Προ ημερών με πληροφόρησε ότι στο Ντουμπάι, υπάρχει άγαλμα του Νέαρχου για να τιμήσουν το πέρασμα του από εκεί.

Είναι γεγονός ότι δεν πληροφορούμε τους επισκέπτες μας, με έμφαση, ότι εδώ γεννήθηκε ο Νέαρχος, ο Ναύαρχος του Μεγάλου Αλεξάνδρου που είχε φτάσει μέχρι την μακρινή Ινδία! Στη πόλη μας τιμούμε τον Νέαρχο με μια επιγραφή που έχουμε τοποθετήσει στην είσοδο της Μαρίνας, απ’ όπου διαβάζουμε «Νεάρχω, τω, Ανδροτίμου τέκνω, ευκλέει της των Λατίων πόλεως ναυάρχω, των Αλεξάνδρω, τω, μεγάλω συστρατευσαμένων αξιόχρεως τόδε ανατίθεμεν» Επίσης έχουμε δώσει το όνομά του στην πλατεία και στο δρόμο που ήταν παλαιότερα το ΚΤΕΛ (παράλληλα με τη Μαρίνα). Όμως αυτά δεν είναι αρκετά γιατί την ταμπέλα στην είσοδο της Μαρίνας δεν την προσέχει κανείς εύκολα. Θα πρέπει να υπάρχει σε εμφανές σημείο της πόλης μια στήλη ή ένα άγαλμα που να πληροφορεί και να δίνει κάποια στοιχεία από τη ζωή του μεγάλου ναυάρχου.

Ο Νέαρχος ήταν γιος του Ανδροτίμου και γεννήθηκε στη Λατώ. Μεγάλωσε στη Μακεδονία και ήταν στενός φίλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτό το πλήρωσε με εξορία, καθώς ο Φίλιππος (ο τότε Βασιλιάς της Μακεδονίας και πατέρας του Αλέξανδρου) εξόρισε όλους τους φίλους του γιου του μετά από κάποια παρεξήγηση. Όταν ο Αλέξανδρος πήρε το θρόνο της Μακεδονίας, αυτός τίμησε όλους τους πιστούς φίλους του και διόρισε το Νέαρχο, Σατράπη της Λυκίας και αργότερα Ναύαρχο.

Ο Νέαρχος έπαιξε σημαντικό ρόλο στη μεγάλη εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία. Η κάθοδος του Ινδού ποταμού από το στόλο του Μ. Αλεξάνδρου με το ναύαρχο Νέαρχο και το μεγάλο ταξίδι από τις εκβολές του Ινδού ποταμού μέχρι τον Περσικό Κόλπο ήταν ένα φοβερά μεγάλο κατόρθωμα, επειδή η διαδρομή ήταν άγνωστη, μεγάλης απόστασης και πολύ επικίνδυνη γιατί έγινε μέσα από άγνωστα ποτάμια και με πολλές ενέδρες σε επικίνδυνα περάσματα. Ξεκινώντας ο Νέαρχος από τον Υδάσπη ποταμό, έπλευσε στις ακτές του Περσικού κόλπου και έφτασε στις εκβολές του Ευφράτη ποταμού στην Ινδία. Αποκομμένος ο στόλος του, χωρίς τρόφιμα και χωρίς την υποστήριξη του στρατού, περνώντας από άγνωστα μέρη έφτασε μετά από πολλές δυσκολίες στον Ευφράτη ποταμό. Χάρις στις ικανότητές του, με αποφασιστικότατα και θάρρος ξεπέρασε όλα τα εμπόδια αλλά και τη δεισιδαιμονία (!) των ναυτών του που διογκώθηκε λόγω του άγνωστου της εκστρατείας. Η εκστρατεία του Νέαρχου θεωρείται μια απ' τις μεγαλύτερες εποποιίες του αρχαιοελληνικού ναυτικού.

Ο Νέαρχος ήταν μια σημαντική προσωπικότητα. Την άνοιξη του 324 παρασημοφορήθηκε από τον Αλέξανδρο με χρυσό στεφάνι και το ίδιο έτος θα παντρευτεί την κόρη του Μέντορα και της Βαρσίμης. Ορίστηκε ναύαρχος του στόλου στην εκστρατεία κατά των Αράβων, που ετοίμαζε ο Αλέξανδρος αλλά τελικά δεν πραγματοποιήθηκε λόγω του θανάτου του (το 323). Επίσης θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς του Αλεξάνδρου.
Λεωνίδας Κλώντζας

Δευτέρα, Ιουλίου 07, 2008

Ελεύθερο πάρκιγκ πέντε λεπτά από τη Πλατεία!

Με 20 λεπτά παραπάτημα, κερδίζουμε 18 χρόνια ζωής!
Το καλύτερο, και συνάμα ελεύθερο, πάρκιγκ της πόλης μας είναι άδειο! Προ μηνών, ο Δήμος διαμόρφωσε δυο χώρους για το παρκάρισμα των αυτοκινήτων, ο ένας βρίσκεται πίσω από την Ένωση και ο άλλος απέναντι από τα δυο –ο Θεός να τα κάνει- γήπεδα του τένις. Το πρωί της περασμένης Παρασκευής (στις 10.00) πέρασα από εκεί και είδα –για άλλη μια φορά- τα πάρκιγκ αυτά να είναι σχεδόν άδειο. Είχαν παρκάρει μόνο δώδεκα αυτοκίνητα! Μιλάμε συνολικά για τρεις (!) χώρους στάθμευσης (οι δύο παραπάνω και μαζί ο χώρος δίπλα στο μπάσκετ) που βρίσκονται ο ένα δίπλα στον άλλο και μπορούν να παρκάρουν τουλάχιστον 100 αυτοκίνητα! Από εκεί για να περπατήσεις μέχρι τη Μαρίνα χρειάζονται μόλις 4 λεπτά και μέχρι το λιμάνι 6 λεπτά, και αυτό με αργό βήμα! Όμως κανείς δεν το χρησιμοποιεί. Προτιμά τον εκνευρισμό να βρει χώρο στο Κέντρο, προτιμά να παρακαλεί τον δημοτικό αστυνομικό... «μισό λεπτό και επιστρέφω», προτιμά να πληρώσει στο πάρκιγκ της Μαρίνας. Είμαστε απίθανοι!

Όσοι μένουν σε απόσταση 500 -700 μέτρων από τη Πλατεία, δεν υπάρξει κανείς λόγος να μετακινήσουν τα αυτοκίνητα τους. Δηλαδή αυτοί που μένουν στο Σταυρό, στη Δεξαμενή, στο Νοσοκομείο, στο Αμμούδι, στο Μύλο θα πρέπει να χρησιμοποιούν το αυτοκίνητο τους μέσα στη πόλη παρά μόνο αν θέλουν να μεταφέρουν κάτι βαρύ ή αν είναι… άρρωστοι! Σας μεταφέρω εδώ ένα απόσπασμα από το βιβλίο «Ανθρώπινοι δρόμοι» του διάσημου συγγραφέα και φιλοσόφου David Engwicht, ο οποίος είχε και πρωτοποριακές ιδέες στο τομέα των μεταφορών και χωροταξικού σχεδιασμού «Στην ηλικία των 44 πήγα στο γιατρό μου για ένα τσεκάπ και μου βρήκε απαράδεκτα υψηλή πίεση. Αυτός πήγε στη βιβλιοθήκη του και τράβηξε μια μελέτη που έδειχνε ότι στην ηλικία μου και με τα επίπεδο πίεσης που είχα, θα έχανα 18 χρόνια από τη ζωή μου. Έπειτα με ενημέρωσε ότι το μόνο που χρειαζόμουνα για να ρίξω την πίεση μου ήταν 20 λεπτά άσκησης κάθε μέρα, η οποία θα μπορούσε να είναι κάτι τόσο απλό όσο ένα γρήγορο περπάτημα. Με το να πηγαίνω με τα πόδια στη δουλειά μου, μπορούσα να κερδίσω 18 χρόνια». Συμπέρασμα, περπατάμε 15 - 20 λεπτά κάθε μέρα, με τη δική μας θέληση, και όχι γιατί θα μας το επιβάλει ο γιατρός μετά από μια εγχείρηση στη καρδιά!

Σύμφωνα με άρθρο του περιοδικού του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), τα επιβατικά αυτοκίνητα στη χώρα μας έφτασαν τα 4.8 εκατομμύρια, κάπου 60% περισσότερα σε σύγκριση με το 2000. Αν δεν το συνειδητοποιήσαμε, διαθέτουμε σχεδόν ένα όχημα ανά δύο κατοίκους, οπότε μην απορούμε με τις καταστάσεις που βιώνουμε (αν και... αβίωτες) κατά τις μετακινήσεις εντός (και ενίοτε εκτός) πόλης. Ή γιατί μας κυριεύει πανικός κάθε φορά που (με διάφορες αφορμές) τα πρατήρια δεν διαθέτουν βενζίνη. Εμείς ακάθεκτοι! Μόνο το 2007 προσθέσαμε στο «στόλο» των επιβατικών 318.000 καινούρια και μεταχειρισμένα οχήματα και άλλα 56,875 το πρώτο δίμηνο του 2008. Να τα χαιρόμαστε! Ευχή - σχήμα οξύμωρο.

Από τον χώρο απέναντι από τα γήπεδα του τένις, θα πρέπει να απομακρυνθούν άμεσα τα τεράστια καρούλια καλωδίων που έχει αποθέσει η εταιρεία που τοποθετεί τις οπτικές ίνες στη πόλη. Επίσης, μήνες τώρα υπάρχει και ένα τρακαρισμένο αυτοκίνητο. Κάτι τελευταίο για το δακτύλιο. Υπάρχει προβληματισμός –ιδίως από τους επαγγελματίες- αλλά νομίζω ότι θα είναι μια ευκαιρία, τις 45 αυτές ημέρες του δακτυλίου, να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τα αστικά λεωφορεία. Κάθε 10 λεπτά θα περνούν από τη γειτονιά μας! Ανεβαίνουμε στα λεωφορεία και κατεβαίνουμε τσάμπα στο κέντρο της πόλης. Κάνουμε τη βόλτα μας, τρώμε το παγωτό μας και τα μεσάνυχτα ξαναμπαίνουμε στο λεωφορείο για να επιστρέψουμε στο σπίτι μας. Άνετα και χωρίς εκνευρισμούς. Το ίδιο και με τους τουρίστες. Τους οδηγούμε με μεγάλα ευδιάκριτα σήματα στους χώρους πάρκιγκ και από εκεί κατεβαίνουν, με τον ίδιο τρόπο, για ψώνια στο Κέντρο της πόλης. Προσωπικά, εγώ θα παίρνω το λεωφορείο σχεδόν κάθε μέρα για να κάνω το γύρο της πόλης μας… θα είναι σαν το τραινάκι που πληρώνουν οι τουρίστες για να δουν τα αξιοθέατα της πόλης!
Λεωνίδας Κλώντζας

Οι καύσωνες του Ιουλίου, του πιο ζεστού μήνα του χρόνου!

Μας έχουν… τρομοκρατήσει τα κανάλια σχετικά με τον καύσωνα που θα έλθει στη χώρα μας το επόμενο τριήμερο. Σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, θα επηρεάσει και το Νομό Λασηθίου, όμως σε πολύ μικρότερη ένταση απ’ ότι στη Κεντρική Ελλάδα. Γεγονός είναι ότι ο μήνας Ιούλιος θεωρείται από του μετεωρολόγους ως ο πιο ζεστός μήνας του χρόνου. Είναι η εποχή που ο υδράργυρος «φλερτάρει» συχνότερα με τους 38-40 βαθμούς Κελσίου και έτσι οι θερμοκρασίες μπορούν πολύ πιο εύκολα (κάτω από ορισμένες μετεωρολογικές συνθήκες) να εκσφενδονιστούν στους 43-45 βαθμούς Κελσίου. Οι στατιστικές μελέτες δείχνουν ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες έρχονται συνήθως το τρίτο δεκαήμερο του μήνα, ωστόσο δεν είναι και λίγες οι φορές που το θερμόμετρο χτυπάει τα πρώτα «σαραντάρια» του με το... «καλημέρα» του μήνα.

Πιο συγκεκριμένα, οι περιπτώσεις που στα τελευταία πενήντα χρόνια η θερμοκρασία έφτασε ή ξεπέρασε τους 45 βαθμούς εντοπίζονται, σχεδόν όλες, στον Ιούλιο. Στην περίοδο αυτή, στους τέσσερις μεγάλους καύσωνες του Ιουλίου (1973, 1977, 1988 και 1998) έχουν παρατηρηθεί οι πιο ακραίες θερμοκρασίες.

1973: Λάρισα 45, Λαμία 46.5, Ελευσίνα 46 βαθμούς

1977: Τατόι, Ελευσίνα 48 (επίπεδο πρωτοφανές για την Αττική και τη χώρα)

1988: Στις 7 Ιουλίου η Λάρισα και η N. Φιλαδέλφεια είχαν μέγιστη θερμοκρασία 45 βαθμούς

1998: τον Ιούλιο παρατηρήθηκαν 45άρια σε Ελευσίνα, Κορινθία, N. Φιλαδέλφεια και Ιεράπετρα ενώ στο Άργος η θερμοκρασία έφτασε στους 46!
Γενικά, θερμοκρασίες της τάξεως των 38-40 βαθμών τον Ιούλιο είναι αρκετά συνηθισμένες.

Χθες Δευτέρα (07/07/2008), στις 12 η ώρα το μεσημέρι, είχαμε στη Κρήτη δυο ρεκόρ, δηλαδή είχαμε το πιο «καυτό» και το πιο δροσερό σημείο της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, ενώ το Τυμπάκι είχε 37 βαθμούς θερμοκρασία, η Σητεία είχε 27 βαθμούς, δηλαδή σε μία ακτίνα 160 χιλιομέτρων είχαμε μια διαφορά 10 βαθμών!

Στη περιοχή του Αγίου Νικολάου έχουμε τη τύχη να ζούμε δίπλα στη θάλασσα. Αυτό μειώνει κατά πολύ τις θερμοκρασίες και ελαττώνει το «δείκτη δυσφορίας» O δείκτης αυτός (σύμφωνα με την ΕΜΥ) «…αποτελεί ένα μέτρο του κατά πόσο η θερμοκρασία του αέρα σε συνδυασμό με τα ποσοστά σχετικής υγρασίας επηρεάζουν στην αίσθηση άνεσης η δυσφορίας του πληθυσμού, καθώς και οι συνέπειες που μπορεί να υποστεί ο ανθρώπινος οργανισμός». Αυτός ο δείκτης έχει άμεση σχέση με την ατμοσφαιρική ρύπανση και τη ηλιακή ακτινοβολία και έχει πέντε διαβαθμίσεις, από χαμηλός μέχρι ακραίος. Ακραίο δείκτη δυσφορίας στον Άγιο Νικόλαο, θεωρώ ότι είχαμε ένα απόγευμα του Ιουλίου του 1988. Η θερμοκρασία τότε, σε συνδυασμό με μεγάλη υγρασία, ξεπέρασε τους 42 βαθμούς Κελσίου και –θυμάμαι- την έντονη δυσφορία που ένοιωσα περπατώντας στο Λιμάνι… Στη χώρα μας ο μεγαλύτερος δείκτης δυσφορίας εντοπίζεται στο Λεκανοπέδιο της Αττικής. Η Αθήνα είναι στη μέση μιας κοιλάδας με αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση λόγω των πολλών αυτοκινήτων και των βιομηχανιών. Στον Άγιο Νικόλαο απουσιάζουν και τα δυο αυτά στοιχεία καθώς τα μελτέμια του Ιουλίου «καθαρίζουν» εύκολα την ατμόσφαιρα. Όμως εμείς έχουμε ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Η πόλη μας είναι «περικυκλωμένη» από παραλίες. Σε όποια γειτονιά και αν μένουμε είναι πολύ εύκολο να κάνουμε μια βουτιά στη θάλασσα και να δροσιστούμε. Πολλοί λένε ότι δεν έχουν χρόνο. Εγώ νομίζω ότι δεν έχουν διάθεση ή βαριούνται! Δεν είναι ανάγκη να «κάτσουμε με τις ώρες» στη παραλία. Αυτή η κρυάδα που παίρνουμε όταν μπαίνουμε στη θάλασσα είναι το καλύτερο φάρμακο για καλή υγειά. Το συνιστούν και οι γιατροί για πολλές παθήσεις. Αρκούν λοιπόν λίγα λεπτά αναζωογόνησης στη θάλασσα και… ας έλθουν όσοι καύσωνες θέλουν. Άλλωστε είμαστε στη μέση του καλοκαιριού και… επιβάλλεται να έχουμε και κάποιες πολύ ζεστές ημέρες…
Στην εικόνα, βλέπετε με έντονο κόκκινο, τις περιοχές που θα «χτυπήσει» πιο έντονα ο καύσωνας (ο χάρτης είναι από την ιστοσελίδα της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας της Ελλάδας)
Λεωνίδας Κλώντζας

Σάββατο, Ιουλίου 05, 2008

Το Τοπικό Συμβούλιο Νέων «ομορφαίνει την πόλη μας»!

Το Τοπικό Συμβούλιο των Νέων του Δήμου Αγίου Νικολάου είχε μια πολύ καλή ιδέα. Μας κάλεσε να παρευρεθούμε σε μια εκδήλωση που στόχος της ήταν, η ευαισθητοποίησή μας στα προβλήματα του περιβάλλοντος (η αφίσα έγραφε «ΟΜΟΡΦΑΙΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΑΣ»). Τι σκέφτηκαν λοιπόν οι νέοι μας; Αγόρασαν πέντε μεταλλικά βαρέλια, τα έκοψαν στη μέση και έφτιαξαν 10 ωραίους κάδους απορριμμάτων τους οποίους, το απόγευμα της περασμένης Παρασκευής, έφεραν στο χώρο μπροστά στο θεατράκι της Λίμνης. Εκεί οι νέοι μας τους ζωγράφισαν και επάνω τους έγραψαν μηνύματα για το περιβάλλον. Στη συνέχεια οι κάδοι αυτοί θα τοποθετηθούν στις παραλίες και σε άλλα σημεία της πόλης. Στην εκδήλωση είχαν προσκληθεί τα Συμβούλια Νέων και των άλλων πόλεων της Κρήτης (ήλθαν εκπρόσωποι από το Ρέθυμνο και τα Χάνια). Αυτή ήταν η πρώτη επίσημη εκδήλωση που τοπικού Συμβουλίου Νέων. Η επόμενη θα έχει και πάλι σχέση με το περιβάλλον. Συγκεκριμένα θα βάψουν τους μικρούς κάδους του παραλιακού οι οποίοι βρίσκονται σε πολύ άσχημη κατάσταση.

Είναι πολύ ελπιδοφόρο και ενθαρρυντικό να βλέπεις τους νέους μας να ασχολούνται με τα σύγχρονα προβλήματα του κόσμου και ιδιαιτέρα με το περιβάλλον. Προσωπικά, συνομιλώντας με αρκετούς νέους, έχω αναθεωρήσει, προς το καλύτερο, κάποιες απόψεις μου για την νέα γενιά. Πιστεύω ότι τελικά, κάτι θα αλλάξει προς το καλύτερο. Μπορεί να κριτικάρουμε αρνητικά τους νέους με τις κομμένες εξατμίσεις στα μηχανάκια, όμως και αυτά τα παιδιά δεν είναι «κακά», απλά έχουν την «τρέλα της ηλικίας», που και αυτή θα πρέπει να τη δούμε με κατανόηση. Οι νέοι αυτοί χρειάζονται κάποιο έλεγχο ώστε να κατανοήσουν ότι αυτό που κάνουν είναι ενάντια στο κοινό αίσθημα και ότι το πάθος τους θα πρέπει να το διοχετεύσουν σε άλλες «τρελές νεανικές» δραστηριότητες.

Τα Τοπικά Συμβούλια Νέων δίνουν τη δυνατότητα σε όλους τους νέους και τις νέες, ηλικίας 15-28 ετών, να συμμετέχουν ενεργά και να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες σε θέματα που τους αφορούν, αλλά και σε θέματα γενικότερου ενδιαφέροντος (όπως το περιβάλλον και τα ναρκωτικά).Τα Συμβούλια συνεργάζονται στενά με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Στην εκδήλωση της Παρασκευής παρευρέθηκαν, ο Δήμαρχος Δημήτρης Κουνενάκης, οι Αντιδήμαρχοι Αφροδίτη Βαρκαράκη και Σπύρος Μασσάρος, ο Πρόεδρος του ΟΝΑΔΑΝ Γιώργος Μπελούκας, του ΠΟΔΑΝ Μανώλης Θραψανιώτης και αρκετοί ευαισθητοποιημένοι συμπολίτες μας.

Μηνύματα απέστειλαν οι Βουλευτές του Νομού μας Γιάννης Πλακιωτάκης και Μιχάλης Καρχιμάκης. Στο μήνυμα του ο υφυπουργός Γιάννης Πλακιωτάκης γραφεί «…οι προσπάθειες και οι πρωτοβουλίες που αποβλέπουν στην προστασία του περιβάλλοντος είναι ιδιαίτερα σημαντικές σε μια εποχή που αυτό το ζήτημα αποτελεί ένα από τα βασικότερα προβλήματα. Η προστασία του περιβάλλοντος εφάπτεται άμεσα όχι μόνο με την ποιότητα ζωής μας, αλλά με την ίδια μας την ύπαρξη. Και πρέπει όλοι να συστρατευθούμε και να συνεργαστούμε, Και σίγουρα μια καλή αρχή δραστηριοποίησης είναι το ο τόπος μας. Ιδιαίτερα όταν είναι πρωτοβουλία των νέων, της δύναμης αλλαγής της κοινωνίας μας, του παρόντος και του μέλλοντος μας…»

Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Μιχάλης Καρχιμάκης στο μήνυμα του τονίζει ότι «…είναι αλήθεια, ότι η αλματώδες τεχνολογική πρόοδος και η ανάπτυξη των πόλεων δημιούργησε αυξημένους κίνδυνους για το περιβάλλον, όμως είναι η ίδια η τεχνολογική πρόοδος, που σε συνδυασμό με στοχευμένο σχεδιασμό και σωστή ενημέρωση, δίνει τη δυνατότητα για βιώσιμες λύσεις. Αρκεί το Κράτος, οι πολίτες και η ιδιωτική πρωτοβουλία να θέσουν ως πρώτη τους προτεραιότητα το σεβασμό και τον περιορισμό κάθε επιβάρυνσης στο περιβάλλον που αποτελεί προϋπόθεση της ίδιας μας της επιβίωσης… με ανακούφιση και περηφάνια βλέπω ότι η δική σας γενιά έχει όλες τις προϋποθέσεις, αλλά και την θέληση να θέσει το περιβάλλον ως βασικό άξονα των συλλογικών επιλογών της για το μέλλον του τόπου μας, το μέλλον τελικά καθενός από εμάς…»

Την εκδήλωση έκλεισε η πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου Νέων Ιωάννα Αρετάκη
η οποία αφού καλωσόρισε αυτούς που παρευρέθηκαν τόνισε ότι «…θελήσαμε να πραγματοποιήσουμε αυτήν την εκδήλωση, ώστε να ευαισθητοποιήσουμε τους κατοίκους της πόλης μας και ιδιαιτέρα τα παιδιά όσον αφορά το περιβάλλον καθώς ο πλανήτης μας εκπέμπει σήμα κινδύνου… έτσι σκεφτήκαμε ότι θα ήταν χρήσιμο και ευχάριστο να ζωγραφίσουμε κάποιους κάδους, οι οποίοι στη συνέχεια θα τοποθετήσουμε σε παραλίες και σε διάφορα σημεία της πόλης μας…»

Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης
, νεανικά συγκροτήματα έπαιζαν… νεανική μουσική. Το Συμβούλιο θέλει να ευχαριστήσει τον Δήμο, την ΔΕΤΑΔΑΝ, τον ΟΝΑΔΑΝ, τους προσκόπους, τον κ. Μανώλη Μαυροφόρο και όλους όσους βοήθησαν στην πραγματοποίηση αυτής της εκδήλωσης.
Λεωνίδας Κλώντζας